Tekstweergave van KKO7536-449-045

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

N 7 Oss door een waar politie-cordon omgeven en bewaakt Colporteeren onmogelijk gemaakt. — Groote toegangswegen afgezet. — Ruim 200 N.S.B.-ers kwamen per bus en personenauto aanrijden. ORDE NIET VERSTOORD Publiek hield zich zeer rustig. (Van onzen correspondent.) N y m e g e n, 29 April. In Oss heeft men vandaag opwin- dende uren doorleefd, en aan de grens van de gemeente, op den Heeschen weg, hebben zich tragi-komische too- neelen afgespeeld. Laat ens eerst vertellen, dat het stadje den indruk van een belegerde veste maakte. Zooals wij reeds hebben gemeld, had men er aanvankelijk op gerekend, dat de colportage- actie Zaterdag zou worden ondemomen. Groote gele aanplakbiljetten hihgen overal in de stad, waarop in zware letters het woord „Bevel" prijkte en daaronder was de proclamatie van den burgemeester, zooals die reeds werd gemeld, afgedrukt. Ongetwij- feld is dit een interpretatie van artikel 219 van de Gemeentewet, waaraan juristen een hartig kluifje hebben, nog afgezien van de vraag, of het gestelde doel hiermede inder- daad volkomen te bereiken is. Want het wil ons voorkomen, dat men een uitgestrekte ge meente als Oss moeilijk gedurende langen tijd van de buitenwereld zou kunnen afslui- ten, terwijl het toch niet twijfelachtig is, dat daardoor groote belangen v/orden geschaad. Maar hedenmiddag dan kwam er een groote verrassing. De politie kreeg bericht, dat de N.S.B.'ers niet Zaterdag, maar heden zouden komen en toen moest in allerijl de politiemacht van buiten de gemeente worden gerequireerd. Het verbodsbevel cm het grondgebied van de gemeente te betreden moest ook voor van- ' daag toepasselijk worden verklaard en alle verdere maatregelen worden genomen om dfc naleving van dit verbod te verzekeren. Het was een ware mobilisatie in Oss. Politie-patrouilles begaven zich op pad om de toegangswegen tot de gemeente te bezetten en het station werd onder bewaking gestel4. Tegen half twee was de stad, als ware zij belegerd, aan alle zijden door een waar politiecordon om geven. De burgemeester, de heer J. Ploegmakers. begaf zich naar den Heeschen weg, vanwaar men den ,,hoofdaanvar verwachtte. Hier be- vonden zich acht marechauss^es, onder bevel van opperwachtmeester Mintjes, alsmede drie agenten van de gemeente-politie met den inspecteur-clief van het corps. Boven- aien bevond zich hier een afdeeling Van de rijksveldwacht uit 's-Hertogenbosch. Op de andere toegangswegen was de wacht betrok- ken door marechaussee, gemeentepolitie en rijksveldwacht, die opdracht hadden even- tueele colporteurs aan te houden en voor den burgemeester te geleiden. En nu wachtte men in spanning op de ko- mende dingen. Het publiek, dat al spoedig de lucht van de getroffen maatregelen had gekregen, kwam in grooten getale opizetten en het was vooral aan den Heeschen weg, dat de belangstelling zich concentreerde. Een duizendkoppige menigte had zich hier achter het politiecordon opge- steld en met groote interesse werd een bord be- zichtigd, dat door een man op den weg werd gedragen, waarop het b«vel van den burge meester was bevestigd. Het publiek werd ruimschoots in de gelegenheid gesteld zijn : nieuwsgierigbeidi te bevredigen. Verwonderde automobilisten. die de aandacbt van het gezelschap op het bord vestlgde, waarop de wagen gedraaid werd en langs den weg geparkeerd. De ongeveer vijftig N. S. B.'ers, die in den wagen zaten, stapten uit, en stelden zich voor het politie cordon op. Daarna ging het in een verrassend snel tempo. Een tweede autobus, eveneens afkom- stig uit Utrecht, kwam aangereden en daama volgde een lange file personenauto's en motor- rijwielen en steeds werd onomwonden ver klaard, „wij zijn N. S. B.'ers en wilden in Oss tot vier uur gaan colporteeren", waarna naar het bevel verwezen werd. Om twee uur was het geheele gezelschap, naar schatting ^ge- veer 200 man, compleet, terwijl aan den Berghemsche weg nog eenige tientallen N. S. B.'ers waren aangekomen. Colportage buiten gemeente- grens. Het publiek, dat onder alle bedrijven nog steeds was aangegroeid, hield zich opmerkelijk rustig en langzamerhand verzamelden zich ook aan de Heesche zijde honderden belangstellen- den, die door de N. S. B.'ers met him bladen bewerkt werden. Daar hier geen colportagever- bod was uitgevaardigd, werd hiertegen niet opgetreden. De N. S. B.'ers kortten zich overi- gens den tijd met luid Hou Zee-geroep en het zingen van hun partijliederen, terwijl een der leiders een geanimeerd gesprek met den bur gemeester voerde. Koto's werden kwistig ge maakt. Klokslag vier uur werd een kort bevel ge- geven. De N.S.B.'ers begaven zich naar hun voertuigen en nadat zij geroepen hadden; ,,Wij komen wel terug met nog meer menschen," reed de colonne weg. Geen oogenblik is er van eenige ordeversto- ring sprake geweest. Opvallend was ook, dat van de zijde van het publiek geen onvertogen woord geuit werd. Na het vertrek werd de af- zetting nog gehandhaafd tot half zes. Toen werd uit Den Bosch het bericht ontvangen, dat de N. S. B.'ers daar waren aangekomen, dat het grootste gedeelte in de richttng Utrecht was doorgereden en dat de andere groep in Den Boscji was gaan colporteeren. Toen werd de afzetting opgeheven. De contr61e gestaakt en was Oss weer vrij bereikbaar. Mochten de N.S.B.'ers morgen terug komen, dan worden de zelfde maatregelen getroffen als vandaag. Het verbod voor niet-inwoners van Oss om in de gemeente te komen, indien zij aanleiding zullen geven tot verstoring van de openbare orde, blijft ook morgen volledig van kracht. Overigens is het duidelijk, dat men de gemeen te niet zoodanig kan afsluiten, dat er geen mensch ongemerkt binnen kan komen. Vele bimienwegen waren in het geheel niet bezet. De klaagschriften van de marechaussee. De, reeds door ons vermelde, klaagschriften door de marechaussee uit Oss ingediend bij het Ambt^narengerecht, omvatten het volgende: Beroep is ingesteld tegen de ontneming van de opsporingsbevoegdheid door den minister V£m justitie op grond dat: a. het Wetboek van Strafvordering de on- derofficieren der marechaussee de bevoegdheid en den plicht tot opsporing van strafbare fei- ten geeft, waaraan zelfs de hoogste geza^s- drager der Rijkspolitie, de minister van Justi tie, niet vermag te tornen zoolang zij in functie zijn. De marechaussees hadden door den minister van Defensie in functie kunnen Alles wat uit de richting Heesch kwam, werd aangehouden en grappige tooneeten speelden zich af. Want niemand buiten Oss droeg nog kennis van het ibevel van den bur gemeester en de automobilisten waren in de hoogste mate verbaasd, toen hun in het stadje een zoo grandioze ontvangst ten deel viel. Een geweldige menschenmenigte, een man met een bord, een politieman, die hen welkom heette, zij begrepen er niets van. En toen de auto aan een nauwkeurige inspectie werd noderworpen, de vraag werd gesteld, wat zij in Oss kwamen doen, daama of zij soms lid van de N. S. B. waren, konden zij er heelemaal niet meer bij. Zij hadden den laatsten tijd wel gehoord, dat in Oss het een en ander aan de hand was, maar dit haden zij tocih wel allerminst ver- wacht. En toen zij dan eindelijk mochten door- rijden, begrepen zij er nog minder van. Vopral vraohtwageris werden me tgroote nauwkeurig- heid doorzocht, maar steeds zonder resultaat. Wielrijders en voetgangers moesten zich legi- timeeren, kortom het was een schouwspel, zoo als nog wel niet vaak in ons goede landjje zal zijn vertoond. En de waardeering van dit alles liep wel zeer sterk uiteen. Er waren er, die het geval van de humorlstische zijde opnamen; er waren er ook, die de politieele belangstelling maar matig apprecieerden. En ondertusschen steeg de spanning onder politie en publiek met de minuut. Eindelijk, ruim twee uur, naderde uit de richting Heesch een groote autobus. Nou zul len wij het heibben, hoorde men roepen. En in- derdaad daar was het. De bus stopte op het daartoe gegeven sein. De politie vroeg wie de inzittenden waren en wat zij in Oss kwamen doen en duidelijk klonk het antwoord: ,,Wij zijn N. S. B.'ers en wij zijn voomemens tot vanmiddag vier uur in Oss te gaan colportee- I ren." L pieroi* ilswiajia ^ Taargeanses^: naac worden geschorst en daarmede zou ook tijde- lijk hun opsporingsbevoegdheid vervallen zijn. b. in elk geval had de procureur-generaal, fungeerend directeur van politie, de opspo ringsbevoegdheid moeten ontnemen en niet de minister van Justitie, aangezien de procureur- generaal het gezag over de rijkspolitie uit- oefent onder de bevelen van den minister van Justitie. c. de ontneming der opsporingsbevoegdheid in elk geval niet door het dienstbelang was ge- boden. Ten tweede is beroep ingesteld door de brigade te Oss tegen de overplaatsing naar elders op grond dat evenmin het dienstbelang zulks vorderde. Bij de klaagschriften zijn als bijlagen uit- voerige verweerschriften van ieder der zes marechaussees aangaande de hen persoonlijk betreffende feiten overgelegd.