Tekstweergave van BWB1939_0826-1_00005
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Zaterdag
26
Augustus
1939.
72e
Jaargang.
—
No.
34
BOXMEERSCH
WEEKBLAD
POLITIEKE
ONTWIKKELING
De
jongste
Kabinetscrisis.
Het
hooge
recht
van
de
Kroon.
De
opiossing
der
Kabinetscrisis.
In
eenige
artikelen
hebben
wij
ter
poli-
tieke
ontwikkeling
de
lezers
ingelieht,
omtrent
de
kabinetscrisis,
die
met
onder-
breking
van
nog
geen
drie
dagen,
toen't
vijfde
kabinet-Colijn
als
een
snel
ver-
schietende
ster
aan
den
politieken
hemel
was
verschenen,
van
het
einde
van
Juni
tot
10
Augustus
heeft
geduurd.
Einde-
lijk
kunnen
we
thans
iets
mededeelen
over
het
optreden
van
een
nieuw
kabinet,
het
tweede
kabinet-de
Geer.
Toen
de
katholieken,
de
S.D.A.P.
en
de
vrijzinnig-democraten
—
om
ze
in
de
volg
orde
van
de
grootte
hunner
Kamerfrac-
ties
te
noemen,
—
met
nog
eenige
klei-
ne
partijen
het
vijfde
kabinet-Colijn
ten
val
hadden
gebracht,
gingen
er
in
de
pers
van
verschillende
richtingen
ter-
stond
stemmen
op,
dat
de
zooeven
ge-
noemde
partijen
tezamen
de
nalaten-
schap
hadden
te
aanvaarden.
Zelfs
de
anti-revolutionnaire
Standaard
deed
daar
aan
in
sterke
bewoordingen
mee.
Het
blad
meende
zelfs
een
beroep
te
moeten
doen
op
onze
constitutioneele
zeden
en
gebruiken;
de
positie
en
de
taak
van
de
volksvertegenwoordiging,
de
verhouding
tusschen
de
regeering
en
het
parlement,
dat
alles
was
er
mee
gemoeid
volgens
dat
blad.
En
wat
de
Katholieke
Staats-
partij
in
die
dagen
van
andere
bladen
met
name
van
de
liberale
pers,
heeft
moeten
verduren,
is
meer
dan
erg.
Wij
hebben
in
de
ruim
zes
weken,
die
achter
ons
liggen,
weer
kunnen
ervaren,
met
welk
oog
men
ons
in
Nederland
be-
ziet.
Het
anti-papisme
zit
in
vele
kringen
nog
altijd
diep.
Die
bladen
vergaten
in
die
dagen
vol
hartstocht,
dat
de
katholieken
niet
zoo
maar
de
regeering
konden
op
zich
nemen.
Zij
moesten
daartoe
geroepen
worden.
EkJor
niemand
minder
dan
H.
M.,
de
Ko-
ningin.
Onze
geliefde
Koningin
regeert
__het
land
streng
volgens
de
Grondwet.
Zij:
is
zeer
constitutioneel,
zooals
men
zegt.
Met
groote
nauwkeurigheid
geeft
de
Ko
ningin
acht
op
de
rechten
van
het
volk.
Maar
Zij
staat
ook
op
de
eerbiediging
Harer
rechten.
Een
van
die
rechten
is,
dat
H.
M.
in
voile
vrijheid
aan
een
of
ander
politicus
opdracht
geeft,
een
kabinet
samen
te
stellen.
Het
hoofd
van
onzen
Staat
doet
dat
niet
zonder
goed
te
overwegen,
aan
wien
dezen
gewichtigen
last
op
de
schou-
ders
wordt
gelegd.
Zij
treedt
daarvoor
in
overleg
met
hare
raadgevers,
de
voorzit-
ters
van
de
Tweede
en
Eerste
Kamer,
den
vice-voorzitter
Vcm
den
Raad
van
State
en
de
voorzitters
van
de
voornaamste
fracties
in
de
Tweede
Kamer.
Maai*
vol-
komen
vrij
wijst
de
Koningin
den
kabi-
netsformateur
aan.
Hare
keuze
is
gevallen
op
Jhr.
de
Geer,
voorzitter
van
de
christelijk-
histo-
rische
fractie.
Hij
had
met
zijn
fractie
,te-
gen
de
motie-Deckers
gestemd,
die
een
einde
maakte
aan
het
laatste
kabinet-
Colijn.
Toch
riep
Hare
Majesteit
hem
en
geen
ander.
Laten
we
daarom
vooi-goed
de
fabel
uit
onze
gedachten
bannen,
dat
zij,
die
een
einde
maken
aan
een
minis-
terie,
de
aangewezen
opyolgers
zijn.
Er
is
een
voorbeeld
in
onze
politieke
historie,
toen
eveneens
door
een
stem
ming
in
de
Kamer
een
Kabinet
omver-
geworpen
werd,
maar
evenmin
de
aan-
voerder
der
oppositie
met
de
formntie
werd
belast.
Het
was
op
11
November
1925,
toen
de
motie-Kersten
over
het
ge-
13
FEUILLETON.
De
Vorst
reist
incognito
DOOB
FRITZ
METZNER.
Geautoriseerde
vertaling.
En
geld
schep
je
zeker
uit
een
putje,
jongen.
Nee,
laat
maar
boor.
Wij
hebben
geen
ringen
noodig.
Die
kosten
te
veel
geld.
En
o
ja,
laat
nu
eens
zien
hoeveel
geld
je
nog
over
hebt.
Maar
vlug,
want
ik
ben
heusch
moe.
Wat
hebben
wij
uit-
gegeven
?
Waarom
moest
je
ook
een
flesch
champagne
bestellen?
Je
bent
toch
veel
te
lichtzinnig!
Na
dezen
tijd
komt
er
nog
een
andere.
—
Gauw,
laat
nu
zien
wat
je
over
hebt.
Werktuigelijk
haalde
Sigmar
von
Wern
stein
de
twintig
mark
uit
zijn
zak,
die
Maria
hem
's
middags.
had
gegeven.
Het
is
er
allemaal
nog,
Maria.
Maar
zeg
'ns,
zal
dat
altijd
zoo
blijven,
die
cu-
rateele?
Waarom
doe
je
zoo?
Dat
is
toch
niet
mooi,
lieveling.
Maria
had
haar
hoed
m
de
hand
ge-
nomen
en
zwaaide
daarmee
door
de
lucht.
'
^
■
Waarom
ik
zoo
doe...?
Ik
zal
het
je
zeggen.
Luister
dan.
Zij
trok
Sigmar's
hoofd
naar
zich
toe
en
fluisterde
aan
zijn
oor;
„Wat
ik
nu
zeg,
Sigmar,
dat
heb
ik
nog
nooit
gezegd,
en
zeg
het
nu
voor
t
eerst,
en
alleen
tegen
jou...
Waarom
ik
alles
ZOO'
precies
uitreken...
?
Omdat
ik
van
je
houd,
zoo
onuitsprekelijk
veel
van
je
houd
.
.,
Voor
Sigmar
werd
in
dit
oogenblik
de
wereld
werkelijk
tot
een
paradijs.
Nooit
zou
hij
gelukkiger
kunnen
zijn
dan
nu,
leek
het
hem.
O,
hoe
heerlijk
was
het,
die
woorden
door
Maria
te
hooren
spre-
ken.
Zijn
Maria,
die
anders
nooit
haar
liefde
en
teederheid
uitte.
—
Innig
sloeg
zantschap
bij
den
Paus
een
einde
maakte
aan,
het
eerste
kabinet-Colijn.
Niemand
heeft
er
toen
ook
maar
een
oogenblik
aan
gedacht,
dat
ds.
Kersten
als
kabi-
netsformateur
zou
optreden.
Ook
toen
werd
de
nalatenschap
aanvaard
door
jhr.
de
Geer.
En
tot
zijn
kabinet
traden
ook
katholieken
toe,
die
de
slachtoffers
heetten
van
de
aangenomen
motie,
wat
volstrekt
niet
het
geval
was:
ons
land
was
het
slachtoffer,
het
gezantschap
was
een
nationaal
belang.
Is
er
dus
geen
sprake
van,
dat
iemand,
die
een
kabinet
ten
val
heeft
gebracht,
of
minstens
iemand
uit
de
partijen,
die
daaraan
hebben
medegewerkt,
zoo
goed
als
automatisch
als
kabinetsformateur
moet
optreden,
dit
neemt
niet
weg,
dat
zij,
die
een
kabinetscrisis
veroorzaken,
in
den
regel
een
opiossing
moeten
kun
nen
voorzien.
Op
dien
regel
zijn
ook
uit-
zonderingen.
Toen
dr.
Colijn
in
1935
de
katholieken
in
de
Tweede
Kamer
som-
meerde
om
te
zeggen,
of
zij
al
dan
niet
vertrouwen
hadden
in
zijn
beleid,
behoef-
den
zij,
omdat
zij
op
dit
oogenblik
niet
wisten,
hoe
een
nieuw
kabinet
tot
stand
zou
komen,
niet
tegen
hun
overtuiging
in
zeggen,
dat
zij
vertrouwen
hadden.
Onom
wonden
deelden
zij
toen
mede,
dat
het
vertrouwen
er
niet
was.
Met
het
gevolg,
dat
dr.
Colijn
het
ontslag
van
zijn
tweede
ministerie
aanbood.
Toen
de
katholieken
thans
dat
eigen-
aardige
ministerie
met
zeven
liberalen,
hetwelk
absoluut
niet
paste
bij:
de
samen-
stelling
van
het
parlement,
,
ten
val
brachten,
wisten
zij
wel
degeUjk
wat
zij
deden
en
welke
de
gevolgen
konden
zijn.
Dit
gevolg
mocht
natuurlijk
niet
zijn,
dat
ten
slotte
ten
einde
raad
het
kabinet-
Colijn
no.
5
aan
zou
blijven.
Dan
hadden
zij
zich
immers
voor
langen
tijd
gebla-
meerd
en
onmogelijk
gemaakt.
De
motie
was
dan
een
slag
in
de
lucht
geweest,
die
alleen
maar
veel
geraas
en
last
zou
hebben
veroorzaakt.
Neen,
de
katholieken
waren
bereid
de
consequentie
te
aanvaarden,
welke
hun
daad
meebracht,
wanneer
iemand
uit
hun
fractie
geroepen
ware
om
een
nieuw
mi
nisterie
te
vO'rmen.
Licht
ware
het
dan
een
kabinet
geworden,'
bestaande
uit
ka
tholieken,
sociaal-democraten
en
vrijzin
nig-democraten
met
een
of
enkele
perso-
nen
er
in
van
een
niet-uitgesproken
poli
tieke
richting,
zooals
ook
voorheen
in
de
meeste
kabinetten
gezeteld
hebben
en
waarvoor
in
ons
land
nog
steeds
keuze
blijkt
te
bestaan.
We
kunnen
goed
begrijpen,
dat
H.
M.
de
Koningin
in
deze
tijdsomstandigheden,
met
een
toespitsing
van
binnenlandsche
politieke
tegenstellingen
tijdens
groote
Internationale
moeilijkheden,
een
persoon
lijkheid
heeft
aangewezen,
die
deze
tegen
stellingen
welUcht
zou
weten
te
over-
bruggen
en
een
kabinet
zou
kunnen
sa-
menstelien,
dat
de
meeste
groote
stroo-
mingen
in
de
Tweede
Kamer
omvatte.
Jhr.
de
Geer
heeft
in
die
richting
on-
middellijk
pogingen
gedaan
en
gepro-
beerd
alle
partijen
in
zijn
kabinet
te
ver-
eenigen,
die
daarvoor
in
aanmerking
zou-
den
kunnen
komen.
Ook
de
anti-revolu-
tionnairen
en
liberalen
heeft
hij
gevraagd
maar
dezen
hebben
er
de
voorkeur
aan
gegeven
om
in
de
oppositie
te
gaan.
Het
nieuwe
kabinet
is
toen
beperkt
gebleven
tot
katholieken,
sociaal-democraten,
vrij
zinnig-democraten
en
christelijk-histori-
schen.
Het
heeft
daarmede
trouwens
in
iiij
zijn
armen
om
haar
heen
en
Maria
weerde
hem
nu
niet
af.
Zij
stonden
in
den
schijn
van
de
helle
autolichten
en
Maria's
stralend
gezichtje
werd
door
dat
helle
licht
beschenen.
Sigmar
kon
maar
niet
genoeg
naar
haar
kijken.
Mijn
klein,
lief
meisje,
fluisterde
hij,
je
maakt
je
landlooper
overgelukkig.
O,
liij
zou
iets
dols
kunnen
doen,
om
aan
iedere^n
zijn
geluk
te
toonen.
Neen,
je
moet
sparen,
Sigmar,
dat
is
I.)eter.
Nu
komt
het
werk
voor
alles.
MOr
gen
zorg
je
er
voor.
dat
je
je
dienst
bij
Richter
kuni
verlaten
en
dan
ga
je
bij
ons
aan
den
slag.
Je
zorgt
er
voor
gauw
een
flinke
smid
te
zijn,
want
dat
kan
je
toch
altijd
van
pas
komen,
als
je
nog
eens
een
betrekking
van
bediende
of
rijknecht
bij,
een
graaf
aanneemt.
SigmEir
lachte.
O,
jiji
klein
ding.
Je
schijnt
altijd
te
moeten
handelen.
Nu
kan
ik
mij
ook
ver-
klaren,
waarom
je
aan
het
aambeeld
staat.
Je
moet
vooruit,
nietwaar?
.
Maria
knikte
slechts.
Altroda
lag
bijna
geheel
in
rust.
Van
verre
klonk
alleen
nog
de
zware
stapvan
den
veldwachter
en
verder
deed
zich
wei-
nig
of
niets
hooren.
Sigmar
fluisterde
even
later.
Wij
zullen
samen
heel
gelukkig
zijn
denk
je
ook
niet,
kindje?
Wij
gaan
een
mooie
toe-
komst
tegemoet
en
Ja,
heel
mooi
dat
kan
ik
mij
zoo
m-
denken,
beste
Warmsteen,
deed
opeens
'n
bromstem
hen
schrikken.
En
in
het
helle
licht
der
atuolantaarns
stond
Maria's
va-
der.
Heel
mooi
hoor.
Maar,
Warmsteen,
mij
zou
het
wel
aangenaam
zijn,
wan
neer
je
niet
met
je
elleboog
tegen
de
nachtbel
aanleunde.
Het
belt
bij
ons
binnen
aan
een
stuk
door.
Ik
dacht,
dat
wij,
minstens
duizend
hter
benzine
moes
ten
leveren.
Och
vader!
Nou
tweeduizend
dan.
Het
belde
om
er
tureluursch
van
te
worden.
Smid
Disselhoff
lachte
vroolijk
en
bleef
op
zijn
gemak
nog
een
poosje
babbelen.
Doch
toen
hij
daar
genoeg
van
had.
de
Tweede
Kamer
nog
een
„breedere
ba-
,
sis"
dan
het
vierde
kabinet-Colijn
heeft
gehad,
in
zooverre
het
op
een
grooter
aantal
leden
kan
steunen.
j
Nederland
mag
zijn
Koningin
dankbaar
]
zijn
voor
Haar
wijs
beleid.
j
Het
Kabinet
kwam
in
ieder
geval
op
^
een
zeer
regelmatige
wijze
tot
stand,
zon-
'
der
dat
eenige
partij
zich
gepasseerd
kan
^
gevoelen
in
de
aanwijzing
van
den
kabi-
;
netsformateur
of
in
de
benoeming
der
|
ministers.
Het
recht
der
Kroon
bleef,
ten
voile
gehandhaafd,
cd
werd
het
in
de
,
Mtterheid
van
den
strijd
niet
overal
ten
voile
geeerbiedigd.
|
De
partijen,
die
tot
het
ministerie
toe-
traden
zijn
ten
voile
voldaan,
ook
over
de
!
wijze
waarop
Jhr.
de
Geer
Iiet
samen-
|
stelde.
t
Wij
kunnen
met
vertrouwen
den
derden
Dinsdag
van
September
tegemoet
zien,
wanneer
H.M.
de
Koningin
in
Haaf
troon
rede
de
plannen
van
het
nieuwe
kabinet
ontvouwen
zal.
i
BOELANI>
Centraal
Tandheelkundig
Instituut
Grootesfraat
1,
NIJMEGEN
DAGSPREEKUREN:
Maandag,
Dinsdag,
Woensdag,
Donderdag,
Vrijdag
van
9-12
1V2-4.
Zaterdag
van
9—12.
AVONDSPREEKUREN:
Maandag,
Dinsdag,
Donderdag.
Vrijdag
van
9—12.
Fliiiiiiveefeelt«
Vragen,
deze
rubriek
betreffende,
kun
nen
door
onze
abonn6's
worden
gezon-
den
aan
Dr.
te
Hemiepe,
Heemraadsin-
gel
84
te
Rotterdam.
Postzegel
voor
antwoord
insluiten
en
Blad
vermelden.
WERKZAAMHEDEN
IN
BEN
VOLLEN
ZORXER*
Hoofdzaak
moet
het
zijn
in
de
heete
dagen
de
dieren
te
beschutten
tegen
de
overmatige
warmte
en
tegen
de
parasie-
ten
die
thans
welig
tieren.
Beschutting
tegen
de
warmte
moet
gezocht
worden
in
frissche
hokken,
schaduw
in
de
rennen
en
voldoende
frisch
drinkwater.
Deze
drie
punten
laten
vaak
veel
te
wenschen
over
met
het
gevolg
dat
de
jonge
dieren
niet
meer
grpeien
en
de
overjarige
dieren
den
leg
staken.
Men
kan
door
kleinighe-
den
soms
leelijk
vastloopen.
Zoo
werd
mijn
advies
onlangs
gevraagd
bij
hennen
die
opeens
niet
meer
wilden
groeien
en
ook
niet
meer
aten.
Men
dacht
aan
een
ernstige
ziekte.
Het
bleek
mij
dat
de
drinkbakken
niet
goed
van
constructie
waren.
Het
waren
omgestulpte
emmers
met
een
schotel
er
onder
waarin
slechts
een
ondiep
laagje
water
stond.
De
dieren
konden
met
moeite
wat
water
opnemen
en
zoo
lang
ze
kleiner
waren
en
het
weer
frisch
was
ging
het
nog.
Toen
ze
groo
ter
werden
en
het
warmer
weer
werd,
moesten
ze
meer
eten,
maar
omdat
ze
met
de
hitte
geen
water
genoeg
konden
opnemen
konden
ze
ook
niet
genoeg
eten
met
als
gevolg;
stilstand
in
groei
en
geen
eetlust.
Door
onmiddeUijk
tweemaail
per
dag
rul
aangemaakt
meelvoer
te
geven
en
inmiddels
de
drinkbakken
te
laten
veranderen
was
de
zaa,k
birinen
eenige
dagen
weer
in
orde.
Van
ziekte
was
geen
sprake
geweest.
Maar
ook
de
overjarige
hennen
die
nog
aan
den
leg
zijn
hebben
veel
drinkwater
noodig
om
eieren
te
kunnen
produceeren
en
ook
al
weer
om
bij
meelvoedering
't
meel
te
kunnen
verwerken.
Ook
deze
dieren
kan
men
met
een
flinke
maaltijd
van
rul
aangemaakt
meelvoer
goede
diensten
bewijzen.
Ze
eten
dat
gaame
en
behoeven
zich
niet
te
veel
te
bewegen
om
steeds
van
de
meelbakken
naar
de
drink
bakken
heen
en
weer
te
loopen.
De
drinkbakken
die
buiten
staan
moe
ten
door
groene
takken,
heesters
of
een
schuin
staande
plank
tegen
de
zon
be-
schut
worden.
Drinkwater
voor
kippen
wordt
gauw
vervuild
door
voederresten
en
in
lauw
water
gaat
dat
gisten
en
ont-
bmden.
Het
water
wordt
daardoor
zeer
onsmakelijk,
daarom
het
advies
het
wa
ter
lederen
dag
of
een
paar
malen
per
dag
te
ververschen.
Rul
aangemaakt
meelvoer
gaat
met
de
warmte
ook
gauw
gisten,
dus
men
mag
daarvan
niet
meer
geven
dan
in
een
half
uurtje
schoon
opgegeten
wordt.
In
de
hokken
weert
men
de
nadeelen
der
overmatige
warmte
door
deurgn
en
vensters
open
te
zetten
en
's
nachts
te
vervangen
door
ramen
met
draad
be-
spannen.
Geteerde
daken
kunnen
zeer
heet
wor
den,
wie
kan
doet
verstandig
er
wat
groe
ne
takken
op
te
leggen.
Daar
de
hennen
overdag
lang
buiten
kunnen
zijn
hebben
we
nu
een
mooie
gelegenheid
de
hokken
eens
goed
na
te
zien.
Het
hout
is
nu,
door
de
warmte
droog
en
gekrompen
en
men
ziet
nu
be-
ter
allerlei
reten
en
spleten.
Deze
kun
nen
later
aanleiding
geven
tot
tocht,
maar
thans
zijn
het
zeer
gezochte
schuil-
plaatsen
voor
de
lastige
bloedmijiten,.
De
ze
zitten's
nachts
op
de
kippen
en
zuigen
veel
bloed,
zoodat
de
kippen
geen
rust
krijgen
en
verzwakken.
Overdag
kruipen
ze
met
heele
drommen
in
allerlei
schuil-
hoeken
waar
ze
een
roode,
korrelige
mas
sa
votrmen
voor
het
bloote
oog.
Wie
scherp
toeziet,
ziet
natuurlijk
dat
het
kleine
diertjes
zijn.
Zorg
dat
ze
weinig
schuilplaatsen
kunnen
vinden
en
behan-
del
deze
(vooral
de
enderkant
der
zit-
stokkenj
op
de
plaatsen
Waar
deze
onder-
steund
worden)
met
ruwe
creoline
of
earbolineum.
Let
ook
vooral
op
de
leg-
nesten,
deze
moeten
zoo
geconstrueerd
zijn
dat
men
ze
gemakkelijik
uit
de
hok
ken
kan
halen
en
buiten
in
het
voile
licht
schoon
maken.
De
z.g.
kippenluizen
eten
meer
-de
huid
schilvers
en
veeren,-
dus
zuigen
geen
bloed
maar
ze
jeuken
geweldig.
De
kippen
heb
ben
dus
geen
rust
en
raken
daardoor
van
streek.
Deze
parasieten
zitten
ook
over
dag
op
de
kippen
en
de
beste
manier
er
af
te
komen
is,
's
avonds
de
zitstokken
te
bestrijken
met
de
luismiddelen
die
daar
toe
in
den
handel
verkrijgbaar
zijn.
Deze
luismiddelen
bestaan
uit
nicotineprepara-
ten
die
verdampen.
Als
dus
de
kippen
op
stok
zitten
(men
bestrijkt
de
zitstokken
een
half
uur
van
te
voren)
stijgen
de
ni-
cotinedampen
tusschen
de
veeren
op
en
maken
de
luizen
bewusteloos
om
ze
ten-
slotte
te
dooden.
Het
is
echter
aan
te
ra-
den
onder
de
zitstokken
kranten
te
leg
gen.
De
luizen
vaUen
hierop
en
's
mor-
gens
kan
men
alles
verbranden.
De
kip
zelf
tracht
zich
van
het
onge-
dierte
te
bevrijden
door
stofbaden.
Zorg
dus
ook
hier
voor.
Dr.
B.
J.
C.
te
Hennepe.
OFFICiEELE
CRISIS-BESLUITEN.
PKIJSVEKSCHIL
BIJ
UITVOEB
VAN
GROENE
EBWTEN,
SPLIT-
EN
PABELEBWTEN.
Van
bevoegde
zijde
wordt
ons
medege-
deeld,
dat
met
ingang
van
Maandag
21
Augustus
j.l.
onder
bepaalde
voorwaar-
den
aan
exporteurs
prijsverschillen
bij
uitvoer
van
groene
erwten
(uitgezonderd
zaaierwten),
split-
en
paurelerwten
van
den
oogst
1939
zulleh
worden
toegekend.
Deze
prijsverschillen,
welke
zullen
wor
den
toegekend
bij
uitvoer
naar
aUe
lan-
den
behalve
de
Ver.
Staten
van
Noord-
Amerika,
zullen
/
1.50
per
100
K.G.
voor
groene
erwten
en
/
2.10
per
100
K.G.
voor
split-
en
parelerwten
bedragen.
DENATURATIE
EBWTEN.
De
Nederlandsche
Akkerbouwcentrale
maakt
bekend,
dat
met
ingang
van
21
Augustus
jl..
de
gelegenheid
tot
denatu-
latie
met
recht
op
vergoeding
van
groe
ne
erwten
van
den
oogst
1939
zal
worden
opengesteld.
Erwten,
welke
worden
gedenatureerd
door
telers,
moeten
afkomstig
zijn
veui
eigen
teelt
en
gezond
en
boerenschoon
zijn.
Voor
erwten,
gedenatureerd
door
han-
delaren,
zal
voorloopig
alleen
een
ver
goeding
worden
vastgesteld
voor
de
groe
ne
erwten
van
de
laagste
kwaliteitsklasse
Zoolang
er
nog
geen
standaardmon-
sters
voor
den
nieuwen
oogst
zijn
vast
gesteld
dienen
de
door
den
handel
te
denatureeren
groene
erwten
minstens
te
voldoen
aan
liet
standaardmonster
van
de
kwaliteitsklasse
C
van
groene
erwten
van
den
oogst
1938.
Denaturatie-aanvragen
kunnen
op
de
ge-
bruilcelijke
wijize
worden
ingediend.
De-
naturatie
van
hoeveelheden
kleiner
dan
200
K.G.
is
niet
toegestaan.
Uit
de
Raadzaal.
Gemeenteraad
van
HAPS
Verg-adering
van
Zaterdag
19
Aug.
des
voormiddags
half
elf.
De
VOORZITTER
doet
mededeeling
van
een
ontvangen
dankschrijven
van
H.K.H.H.
Prinses
Juliana
en
Prins
Bern-
hard
voor
felicitatie-telegram
bij
de
ge-
boorte
der
kleine
Prinses.
Voorts
van
een
door
Ged.
Staten
goedgekeurd
besluit
tot
aanvulling
der
gemeente-begrooting
1939.
Aangaande
de
te
verpachten
gemeen-
tegronden,
ter
gezamenlijke
grootte
van
ongeveer
35
H.A.
en
van
twee
perceelen
in
de
Ass
(ontboschte
grond)
werd
beslo-
ten
de
publieke
verpachting
te
houden
op
Woensdag
30
Aug.
a.s.
om
7
uur
nam.
bij
M.
Janssen,
cafe
de
Molen.
De
grond
zal
tevoren
door
een,
commissie
getaxeerd
worden.
Nog
enkele
teekeningetjes
zullen
bijge-
maakt
moeten
worden
en
het
model
pachtakte
zal
aan
het
jjachtbureau
aan-
gevraagd
worden.
De
VOORZITTER
zegt,
dat
G.
Claas-
sen
bij
hem
is
geweest
over
den
door
hem
van
de
gemeente
gepachte
grond
welke
verbeterd
zou
worden
in
werkver-
schaffing.
Dit
zal
te
zijner
tijd
(nog
in
1939)
gebeuren
en
een
werkplan
worden
opgemaakt
evenals
van
den
grond
ge-
pacht
door
Venbrux
en
Kroef.
Vborgesteld
wordt
om
een
perceeltje
thee
doet
IB
goed:!
gaf
hij
zijn
toekomstigen
schoonzoon
kort
en
bondig
te
verstaan,
dat
de
avond
nu
lang
genoeg
was
geweest.
Sigmar
moest
hem
daarin
groot
gelijk
geven.
Binnen
een
paar,
seconden
ben
ik
ver-
dwenen,
baas.
Maria
had
plotsehng
nu
iets
heel
ge-
wichtigs
te
zeggen.
Heb
je
graaf
Hughen
wel
een
schuldbekentenis
vobr
die
twee
duizend
mark
gegeven?
Neen?
Dat
is
toch
niet
in
orde.
Morgen,
zal
ik
er
een
voor
je
schrijven,
en
die
moet
je
hem
dan
geven.
Zooiets
moet
in
orde
zijn.
Het
beste
is,
dat
wij
.
overeenkomen,
't
geld
binnen
twee
jaar
terug
te
betalen,
vind
jij
ook
niet?
Ik
zal
op
de
schuld
bekentenis
5
pCt.
rente
aangeven.
Zou
de
graaf
daarmede
accoord
gaan?
Och
neen
Maria,
zooiets
kunnen
wij:
heelemaal
niet
doen.
Wij
kunnen
den
graaf
toch
niet
als
een
geldschieter
be-
handelen.
Nou,
kalm
maar,
groote
jongen!
Dan
verzinnen
wij
er
wat
anders
op.
Het
moet
toch
geregeld
worden.
Rij
nu
maar
gauw
weg.
Goeden
nacht!
Dat
was
nu
weer
zoo
echt
Maria.
Voor
hij
er
goed
en
wel
erg
in
had,
stond
Sig
mar
alleen
en
schoot
hij
hartelijk
in
den
lach.
O,
o,
wat
een
meisje
toch...
Vorst
Sigmar
von
Wemstein
voelde
zich
de
gelukkigste
mensch
van
heel
de
wereld
en
reed
in
een
langzaam
gangetje
den
korten
weg
naar
Harzburg
terug.
Hij
hoopte
graaf
Hughen
nog
in
de
ves
tibule
te
treffen,
zooals
was
afgespro-
ken,
doch
zijn
vriend
was
niet
te
zien.
Nu
pas
keek
Sigmar
op
zijn
horloge
en
constateerde,
dat
het
later
was
dan
hij
had
gedacht.
Vlug
opschieten
nu
maar,
mompelde
hij
in
zich
zelf.
Morgen
vroeg
moet
ik
bij
Richter
zijn.
Dan
moet
de
rijknecht
zich
voor
het
laatst
melden.
Wanneer
de
liefde
het
wil,
Staan
de
sterren
stil...
En
de
wereld
is
een
paradijs...
Met
het
lied
op
de
lippen,
dat
zoo
dui-
delijk
zijn
gemoedstoestand
weergaf,
ging
Sigmar
langs
den
eerbiedig
groetenden
nachtportier
de
trap
op.
Hij
had
er
heele
maal
geen
erg
in,
dat
de
persoon,
die
ach
ter
hem
het
hotel
was
binnengekomen,
tegelijk
met
hem
naar
boven
ging.
—
Het
was
de
detective
van
hare
hoogheid,
vorstin
von
Cherbourg.
HOOFDSTUK
IX.
Na
een
smakeUjk
ontbijt
met
graaf
en
gravin
Hughen,
begaf
Sigmar
zich
te
voet
naar
Altroda.
De
detective
van
vorstin
von
Cherbourg
volgde
hem
als
schaduw.
Op
zijn
gemak
stapte
Sigmar
naar
het
landgoed
en
stond
weldra
voor
de
deur
van
mijnheer
Richters
kantoor.
Binnen!
De
heer
Richter
werd
zoo
wit
als
een
doek.
Goeden
morgen,
mijnheer.
U
hebt
mij
toch
verzocht,
hier
te
komen
om
met
mij
af
te
rekenen.
De
heer
Richter
deed
zoowel
zijn
mond
als
zijn
oogen
wijd
open.
Wat
was
er
met
zijn
rijknecht
gebeurd
?
Hij
droeg
zoowaar
een
duur
maatcostuum.
Eh
hoe
fijn
was
het
afgewerkt.
En
dan
die
dure
vilthoed.
Wat
scheelt
u,
mijnheer
Richter?
Heb
ik
u
doen
schrikken?
De
verbaasde
landfeigenaar
liet
zijn
si-
gaar
uit
zijn
mond
vallen.
Hulpeloos
spreidde
hij:
zijn
handen
uit.
U
—
ik
dacht
—
h'm.
Mijnheer
Richter,
aan
mij:
is
nu
eenmaal
alles
zoo,
h'm,
h'm
h'm.
Lachend
genoot
Sigmar
van
de
nog
steeds
toenemende
verlegenheid
van
den
oppermachtigen
grondbezitter
van
Atroda
Een
oogenblik,
als
het
u
belieft.
H'm,
h'm.
De
heer
Richter
had
vlug
de
kamer
verlaten.
Sigmar
schaterlachte
van
pleizier.
Hij
begreep
waarom'
de
heer
Richter
zoo
vlug
verdween.
Hij
was
gewoonweg
bang,
dat
het
tot
te
ingewikkelde
uiteenzettingen
zou
komen,
waarom
hij,
versterkingen
ging
halen.
En
werkelijk
keerde
mijnheer
Richter
terug
met
zijn
ouden
inspecteur
—
den
opzichter
van
zijn
uitgesterkt
landgoed
—
die
bij
de
deur
post
vatte.
Sigmar
had
bij
zijn
binnenkomen
even
geknikt
en
begroette
hem
met
de
woor
den:
Past
u
maar
goed
op
uw
chef,
mijn
heer
de
inspecteur.
Daarvoor
heeft
mijn
heer
Richter
U
toch
gehaald,
nietwaar?
De
oude
inspecteur
was
werkelijk
zoo
verbluft
door
Sigmar's
overmoedigheid,
dat
hij
onmiddeUijk
antwoordde:
Nou
ja,
men
kan
nooit
weten.
Er
ge
beuren
tegenwoordig
zooveel
vreemde
dingen.
En
u...
u
bent
hier
toch
maar
als
landlooper
aangekomen.
't
Is
dus
beter....
Precies
mijnheer.
Houd
mij:
maar
se-
cuur
in
de
gaten,
misschien
wordt
er
nog
wel
een
hevig
gevecht
geleverd.
Het
ernstige
gezicht,
dat
Sigmar
bij
de
ze
woorden
trok,
bezorgde
den
heer
Rich
ter
een
lichte
trilling,
doch
ook
den
ouden
inspecteur
werd
het
minder
prettig
te
moede.
Dus,
mijnheer
Richter.
wii
zullen
nu
sa
men
praten,
sprak
Sigmar
kort.
Ikver-
laat
mijn
dienst.
Begrepen...?
Goed!
—
Neen,
alstublieft
geen
uitvluchten.
—
Verder.
Ik
heb
loon
van
u
te
ontvangen,
want
over
mijn
werk
kunt
u
toch
niet
klagen.
Dat
doe
ik
ook
niet,
mijnheer
Warm
steen
Accoord.
Maar
ik
bedank
voor
dat
loon
Het
zal
volgens
het
contract
ongeveer
vijftien
mark
bedragen,
niet?
Die
vijftien
mark
stort
u
morgen
maar
in
de
armen-
kas
van
Altroda.
—
Wat
is
er
nu
nog
meer
?
Zult
,u
Atroda
verlaten?
vroeg
de
land-
eigenaar
in
spanning.
Om
die
vraag
moest
Sigmar
von
Wem
stein
luid
lachen.
O
nee.
Daar
denk
ik
niet
aan.
Ten
eer
ste
heb
ik
mij
gisteren
verloofd
met
Ma
ria
Disselhoff,
en
De
heer
Richter
zakte
achterover
in
zijn
bureaustoel.
De
inspecteur
liet
zich
ont-
vallen:
Och
kom!
Dus
toch!
Ik
zou
weliswaar
uw
schoonzoon
wor
den,
maar
dat
beviel
mij
niet,
vervolgde
Sigmar.
Met
uw
dochter
kunt
u
beslist
geen
landlooper
vangen,
mijnheer
Richter
Ik
zou
het
in
uw
plaats
ook
niet
meer
PORTRET
VAK
DE
WEEK
GRAAF
CSAKY.
Graaf
Csaky,
de
Hongaarsche
minister
van
Buitenlandsche
Zaken,
geeft
de
wereld
op
het
oogenblik
een
aantal
raadsels
op.
Hij
bereist
Duitschland
en
Italie,
heeft
daar
urenlange
gesprekken
met
de
hoog-
ste
leiders,
maar
zwijgt
over
het
doel
van
deze
conferenties.
Dus
is
er
werk
aan
den
winkel
voor
de
ver-
spreiders
van
geruchten.
Duitschland
oefent
druk
uit
op
Boedapest
om
Hongarije
te
bewegen
zich
ook
mili-
tair
bij
de
spil
aan
te
sluiten,
wordt
er
verklaard,
maar
even
prompt
de-
menteeren
en
Duitsche
en
Poolsche
bladen
deze
mededeeling.
Hongarije
wil
neutraal
blijven
en
de
vriend-
schap
der
Polen
niet
verliezen,
zegt
de
een.
Neen,
beweert
de
ander,
Hon
garije
zal
meedoen
en
daarvoor
als
prijs
Slowakije
en
bepaalde
Roe-
meensche
gebieden
krijgen.
Bij
zoo
veel
geruchten
blijft
er
voor
den
ob-
jeetieven
toeschouwei
slechts
66n
ding
mogelijk:
zich
niet
aan
gissin-
gen
te
wagen
en
den
loop
der
ont
wikkeling
af
te
wachten.
De
tijd
imm«:s
zal
ook
wel
het
antwoord
geven
op
de
vraag,
waarom
Csaky
plotseUng
zoo'n
groote
activit^it
aaa
den
dag
legde.
-
grond,
liggende
tusschen
gemeentegrond
op
het
Putselaar
trachten
aan
te
koopen.
B.
en
W.
zullen
met
den
betrokkene
on-
derhandelen.
Besloten
werd
de
bepaling
omtrent
de
maximum
snelheid
te
wijzigen,
zoodat
deze
op
45
K.M.
per
uur
wordt
gesteld.
Door
den
VOORZITTER
werd
mede-.
gedeeld,
dat
de
voorgenomen
schoolbouw
vordert.
Teekening
en
plan
zullen
de
vol-
gende
week
klaar
zijn
en
zal
de
bouw-
kundige
Ebben
daarmede
nog
in
de
B.
en
W.
vergadering
komen.
Het
lid
VAN
DAAL
zou
de
teekening
en
het
plan
ook
graag
zien.
De
VOORZITTER
zal
alle
raadsleden
daartoe
nog
in
de
gelegenheid
stellen.
Daarna
zal
het
schoolbestuur
tot
aanbe-
steding
overgaan.
De
VOORZITTER
deelde
vervolgens
nog
mede
dat
de
heer
F.
Koreman
tot
lid
van
den
Raad
is
benoemd
verklaard,
in
de
plaats
van
de
heer
A.
Timmers,
thans
te
Lieshout,
die
de
benoeming
niet
heeft
aangenomen.
De
kosten
van
de
feestviering
op
Maan
dag
7
Aug.
1.1.
hebben
/
84.30
bedragen.
De
VOORZITTER
dankt
nog
het
Oranje
Comite
voor
de
goede
organisatie
van
't
feest,
welke
subliem
was.
De
geboorte
van
de
kleine
Prinses
is
hier
in
Haps
spontaan
gevierd.
Besloten
werd
nog
bij
Jan
Reys
een
straatlantaam
te
plaatsen.
Tot
slot
dankte
de
VOORZITTER
de
probeeren.
Geef
uw
dochter
Michel
tot
man,
dan
hebt
u
een
buitengewone
hulp.
Waarom
plaagt
u
mij
toch
zoo
?
riepde
landeigenaar
zenuwachtig
uit.
Sigmar
von
Wernstein
had
zijn
doel
be-
reikt
en
toch
hinderde
het
hem,
dat
deze
anders
zoo
lompe
en
zelfingenomen
man,
nu
zoo
klein,
bijna
hulpeloos
was
ge
worden.
—
En
waarom?
Waarom
ik
u
plaag?
Heb
ik
dat
ge
daan?
Dan
vraag
ik
excuus.
Maar
ik
wil
het
u
zeggen;
Omdat
u,
mijnheer
Richter
tegenover
uw
arbeiders
te
veel
uw
overmacht
laat
voelen.
Ik
heb
er
meer
dan
genoeg
van
gezien
en
gehoord
Denk
er
ook
maar
eens
aan,
hoe
u
inzake
de
pacht
met
mijn
toekomstigen
schoon-
vader
bent
omgesprongen.
Schande,
zoo
iets!
U
weet
heel
goed,
dat
de
smederij
geen
vijf
duizend
mark
pacht
per
jaar
kan
opbrengen.
Maar
toch
gaat
u
kalm
voort,
dat
bedrag
te
eischen.
—
Hier
hebt
u
de
achterstallige
vijf
duizend
mark.
Hoe
ik
er
aan
kom,
dat
kan
u
onverschillig
zijn.
In
de
toekomst
handel
ik
die
zaken
met
u
af.
Begrepen?
—
Groet
de
dames
van
mij,
mijnheer
Richter
en
geef
mij
vlug
een
kwitantie.
Juist
op
dit
oogenblik
kwam
mevrouw
Richter
met
haar
dochter
het
kantoor
bin
nen..
Zij
hadden
de
opgewonden
stem
van
den
rijknecht
gehoord
en
wilden
nu
als
bemiddelaarster
optreden.
Doch
toen
zij
duidelijk
op-
de
gezichten
zagen,
hoe
groot
de
spanning
was,
lieten
zij
hun
voorne-
men
varen,
De
landeigenaar
voelde
zich
nu
echter
sterker.
Ik
neem
die
vijf
duizend
mark
niet,
om
dat
ik
geloof,
dat
u
ze
onrechtmatig
hebt
verkregen.
Waar
zoudt
U
zoo'n
bedrag
vandaan
kunnen
halen?
En
dan,
uw
vroegere
patroon,
mijn
vriend,
graaf
Hu
ghen
Hier
viel
Sigmar
den
lana-
eigenaar
in
de
rede:
U
hebt
graaf
Hughen
nooit
gekend,
I
mijnheer
Richter!
Dat
heb
u
mij
voorge-
(
logen,
en
I
Komt
er
niets
op
aan!
In
ieder
geved
heeft
graaf
Hughen
mij:
voor
u
gewaar-
i