Tekstweergave van GRC1920_0918-1_00001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Zaterdag
18
Sept.
1920
««animniiiiiiiiii
I
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH-iiin'iifi'innriiniinfniiiinii
i
iii
i
69ste
Jaargaiftg
Nr.
ABONNEMENTSPMJS;
Dit
Biad
verschfint
iederen
A
'ST»-Fl-pg
f-%,
A.
r-a.
en
kost
per
kwartaal
!
1--
Voor
Belgig
eis
Daitschland
worden
abonnementen
alleen
aaageno-
men
d@of
de
postkaatoren
tef
piaatse.
¥oQr
de
6verig«
landen,
tot
de
Post-Uni€
behoorende,
bedraagt
de
prp
11.25
per
kwartaal
bij
vooraitbetaHng
te
TOldeea.
Afeoisderlpe
H»!,mmers
5
ceot
PRIJS
DER
ADVEETENTIEN
s
Van
1-5
r^Is
75
cMits,
dke
regel
meer
cents
s
groote
IctlfsSs
Fignetten
enz=,
wordea
berekwid
naar
pkujtsralmt^
AdverteisHCffl
drkmaai
ler
piaatsing
opgege^en,
worden
siechts
2maat
In
rekeniog
gebracht,
mits
adikreenvolgmB
gejriaatet.
Reclame
i§
ceat
per
regel
B§
tbcwinement
voordeelige
overeenlsoinst
MverteElifits
en
amdert
stnkken
worden
uMefl^k
Dinsdag-
»f
¥r|dag-morgen
8
^rt
Injgeiradii
l®h%r.-MrA
¥i«HAAK
eSME.
Mieums'
en
Jtduertenfiebtad.
UitgeTMs:
Fikma
GEBRs.
VERHAAM,
voorh.
A.
F.
G.
Y.
Dmrej?,
GBAYE.
TelepMooil
ZIJ.DIE
ZICH
THANH
OP
T)IT
BLAD
,
Ik
had
als
gemeenle-
Eeii
voorbeeid-
Sedert
het
einde
van
Zwitseriaiid
en
de
meuwgewrmde
stafeu-.zamexmgen
die
^
aeaem
ongei^kigen
Het
i
De
man
schnjft
^den
oorfoe
WoDDieni
drie.W^
Duiteclie
in
Midden-Europa.
dageiijksch
brood
rebben
verschalt.
|ambt,eniaar
een
inkomen
van
6000
roebels
ABONNEEREN
^NTVANGEN
DE
DEZE
j
Weltoaen
^
drDW)rt
van
ons
Missie-
De
Duitsch©
regeering,
die
met
de
beken^
Vanaf
den
dood
van
liaar
vader,
Komng|j)er
maand.
Voor
het
allereenvoudigste
le-
AcuiNiNJijiKliiN,
(jongeiingen
aan
ae
poort
van
ons
jyussie
^
Wiii«m
111
in
isinvATriiw
is«a
tn+
haar
18p.
vensonderhoud
had
ifc
echter
40
a
50000
NUIMS-
MAAND
NOG
VER&CHIJNENDE
MERS
GRATIS.
De
Uiliigevers.
Bij
het
25
iarig
fees!
uan
de
Paters
der
fi.
Famile
te
Qraue.
OP
16
OCTOBER
1920.
De
geschiedienis
dier
Congregatie
gedu-
lende
de
25
jaren
van
haar
bestaan
allnei
behoevexi
wij
nu
niet
weer
te
geven,
Wij
hebben
met
haar
geYeil
en
Lelk
ns
tij
t
bjjz.oiiderheid
in
onze
C
u
du
mbd
j-
a
dtud
droevige
en'
biiijui^
e
tiuici
s-
nfii,
ue
eliende
van
den
ooilug
uie
zj
uo
=nidiV|eljjk
jgevoel(d
hetobeip,
de
n^iieviig
iici
don
ooiiog^
enz.
hoiis
leni
vragen
om
toeggelaten
te
worden,
Maar
wij
kunnen
hen
niet
aannemen,
wiJ
moecen
Leni
afwijzen,
omdat
ons
de
midde-
len
ontbreken
voor
hun
onderhoud."
Zoo
schrijven
de
Eerw,
Paters.
D©
heer
van
dtem
Wijngaard
heeft
die
joiigelieden
geroepen
lenl
zij
willen
Zijne
roepstem
vodgen.
Eh
nu
schijnt
heit,
dat
de
Heer
van
den
Wijngaard
ons
als
werktuigen
wil
gebrui-
Ikeni,
opdat
Hij
him
voor
hun
onderhoud
kan
geven
„wat
billijk
is."
Zouden
wij
niet
gaarne
aan
Zijn
wienisch
wililen
voldaen!
?
Onze
lexers
hier
en
in
de
omgeving
zul-
lieni
deze
vraag
natuurlijk
bevestigend
be-
antwoorden.
Opdat
zij
op
gemakkelijke
wijze
de
daad
viaaj,
er
is
iets
anders
i
t
«
,
m
1
eim-
^
kunnen
voegeni
hebben
wij
nering
wiUeni
brengen.
'wij
leven
itegen-
|besloten
in
onze
Courant
eene
mschrijvmg
over
de
Paters
der
H.
Familie
in
eene
bij-
r-®
openien
voor
:
„„„„
zondere
verbouding
en
zij
tegienlover
ons,
I
EENE
OFFERGAVE
AAN
DE
EERW,
is
jgeeofe
lOongregatie
die)
.eftd^rs-|(
PATERS
DER
H,
FAMILIE
TE
GRAVE^
oixtstaan
is
leni
hier
een
zijiak
heeft
ge-
jBIJ
GELEGENHEID
VAN
HET
25-JARIG
Planlc,
diie
eljders
Mat
MoederhuSis
ttieeirc
|FEEST
VAN
HUN
BESTAAN,
TE
VIEREN
nevenihuis
heeftl
gevestigd,
haar
ont-
en
hier.,
een
ueiem,
is^
wat
de
plaalis
van
staau
bdtreft,
eene
echlt
Graafsche
'.Con)-
giegatie.
D©
Paters
heelfcen
dan
ook
in
dieo
vreemde,
zooals
wij
gezien
hebbienl,
de
MissiQiiarissen
der
H,
Familie
uLt
Grave,
Hrllaad.
De
aanstaande
feestdag
is
daarom
ook
een
gedienikcag
voor
onzen
oud-Burgeineestex
V/.
Friesen.
Hij,
wien
het
belang
van
Grave
steeds
ter
hai^te
ging,
zag
dadelijk
in
welk'
^uit
voor
Grave
d©
Congrega'tle
zou
zijn,
Hij
is
geweest
d©
vriienld
en
raadsman
van
Pater
Ber'thier,
di©
veel
op
hem
vertrouw-
d©,
aan
wien
hij
bij
de
stichtihg
allerlei
Jaciliteiten
bezorgde,
waarvoor
de
Paters
hem
nog
dankbaar
zijn
leni
dankbaar
zuM.en
blijveij.
Nog
iets
bijzonders.
In
hetaelfde
jaar
1895,
waarin
Patei
Beiiliier
zal,
ged.
hier
de
Congregatie
ves-
tigde
was
iii
het
vooriaar
van
1895
aMer
Pastoor
benoemd
de
tegientwoordige
l^efcen
Mgr.
Sprangers.
Z.Eerw,
is
geweest
bijzondere
vriienld
en
vereerder
van
Pater
Berthier
zal,
ged
Bij
het
doodsbed
heeft'hij
gezegd
:
Hij
is
e
n
heilige,
bepaald
eieni
heiligei!
onafscheidelijk
in
de
Con-
s
o
>^16
verbonden
bUiveni
met
dien
van
den
grooten
Stiohter.
Steeds
lieeft
hij
niet
de
Congregatie
lief
en
leed
gedeeld,
Bij
verschiUtenide
plechtige
gelegenhedienl
is
hi]
als
gewijd
redenaar
voor;
de
Eerw,
Paters
opgeltreden.
Hij
is
•luu
frouwe
raadsman.
^
De
uaam
van:
Mgr.
Sprangers
zal
daarom
cot
in
lenigt©
van
dagen
in
gezegend
aan-
enken
blijvjeni
in
de
Congregatie,
Daaroffli
^an
deze
Graafsche
Congre'gatid'
onze
gieniegenheid,
onze
liefde,
onze
aan-
^nkelijkheid,
onze
trouw,
onze
offers
!
JA,
ONZE
OFFERS
BIJ
HAAR
25-JARia
i^eest.
Die
zijn
hard
noodig
!
'
OP
ZATERDAG
16
OCTOBER
1920.
Natuurlijk
rekenen
wij
op
flinke
bijdra-
gpni
Maar
ook
d©
kleinste
giften
zi^en
dankbaar
aangenomen
wordieni.
Wij
willen
iedereen
in
de
gelegenfaeld
stellen
deel
te
nemeh
aau
het
liefdewerk
van
oiizen
tijd
HET
MISSIEWERK
.en)
blijken
te
geven
van
hunne
liefde
jegens
de
Paters
van
de
H,,
Familie.
Van
de
Redactie
Graafsche
Courant..
/
25
Van
de
Uiftgevers
Graafsche
Courant
/
10
%DE
{^EZANTSCHAPSPOST
BIJ
DEN
H.
STOEL.
Melt
gebeele
instemming
lezen
wij
in
de
„Volk3krant"
:
Voor
juist
mag
wei
wordieni
aangenomen,
daft
op
de
komende
begrooting
vatt
Buiten-
laiidsche
Zaken
zal
wordeni
voorgeisiteld,
den
tijdeiijkieni
gezantsohapsposit
bij
den
H.
Stoel
in
een
blijvenden
te
veranderienl,
Ook
aonder
het
geruchtmiakend©
Reulter-
telegram
uit
Rome,
dat
dit
aankondigde,
zou
msiJi
nieis
anders
verwacht
hebben,
De
tijdetiike
post
gaat,
nu
de
vrede
ge-
sloten
is,
zijn
beteekenis
verUezeni
en
er
moest
beslosbeiii
worden
of
hem
op
te
heffen,
of
een
gewoon
blijvend
gezantschap
in
te
s'tellen.
De
keuze
kon
niet
moeilijk
vallieni.
Meer
dan
ooit
heeft
ons
land
belang
bij
de
internationale
verhoudingen,
en
meer
dan
ooi't
is
de
H.
Stoel
©eni
bron
van
inter-
nationale
inlicrtingen,
M.
a.
w.
wie
niet
in
rechtstreebsche
aaj-
raking
staat
mieit
het
Vaticaan,
loopt
gevaar
niet
veelzijdlg
te
worden
ingelicht,
Alle
landiBDi,
ook
die
welke
tot
hedeh
op
beicrekkirtgen
met
den
H,
Stoel
geeni
pri]S
stelden
of
ae
hadden
verbroken,
zien
dit'
in
ten!
hebben
contact
met
het
Vaticaan
geaocht
en
verkregen,
zoo
Frankrijk,
Engeland,
FEUILLETOK.
Een
edel
Hart.
Omgewerkt
wit
het
Fransch.
160
(Nadruk
verboden.)
Jacques
overwoog
erijstig
de
zaak.
—
Tot
nu
toe,
peinsde
hij,
heeft
Annette
gewei-
gerd
iets
te
openbaren;
zal
zij
nog
volharden
als
ik
haar
dit
voorleg?...
Wij
zullen
eens
zien.-mompelde
hij,
den
omslag
in
zijne
brieventasch
bergende.
Eenige
oogenbiikken
later
was
hij
op
weg
naar
Argelles.
De
zon
rees
nauwelijks
aan
de
kimme.
—
Zij
zal
nog
in
de
kerk
zijn,
peinsde
Jacques,
ik
Zal
dus
gelegenheld
hebben
om
haar
tusschen
vier
°ogen
te
spreken.
De
achturenmis
was
juist
ten
einde,
toen
mijn-
'6er
de
Rhodes
den
drempel
der
kerk
overschreed.
,
Een
vrouw,
gehuld
in
den
langen,
engen,
zwarten
jj^'Pniantel,
welke
behoort
tot
den
kleederdracht
der
^^^finnen
van
het
Zuid-Westen
van
Frankrijk,
zat
neergeknield
niet
ver
van
het
altaar.
't
Was
de
^ster
van
Diane,
en
^'j'^heer
de
Rhodes
wachtte
totdat
zij
opstond
^Ide
heengaan
;
dan
naderde
hij
haar.
dein^
^ijnheer
da
graaf!...
moinpelde
zij
achteruit
hj('®®^ies
schee'h
die
beweging
niet
te
benjerken
;
Tolhr**®
de
hand
der
oude
vrouw,
en
trok
haar
nil
Dracht
haar
tot
een
houten
bank,
in
de
scha-
duw
uer
hooge
boomen,
welke
het
kerkje
oniringden.
—
Annette,
begon
hij,
ik
beb
daar
eenen
brief
'an
Michel
ontvangen.
Hier
is
hij.
Lees
hem
eens.
Zij
doorliep
hem
langzaam,
en
herlas
hem
ver-
scheidene
malen.
Toen
zij
1,33^
gelaat
weer
oplichtte,
was
het
nat
de
moeilijkheden
in
B(wen-Silezie
heeft
te
kampent,
heeft
zich
naar
aanleiding
daar-
van
tot
de
kabinettien
van:
Londen,
Parijs
en
Rome,
m-aar
ook
tot
dieni
H.
Stoel
gewena,
Bewijs,
dat
de
diplomatieke
en
in,terna-
ti'onaalpoiitieke
beteekenis
van
het
Vati
caan
ook
door
niet
katholieke
landieni
hoog
wordt
aangeslagen,
Aldus
is
ook
voor
ons
land
de
vraag,
of
Nederland
een
blijvieniden
gezantschapspost
bij
den
H
Stoel
zal
vestigen,
eeni
zuiver
na
tional
aangelegenheid.
Zoo
len
zoo
alleen
behoort
zij
te
worden
bekeken,
en
indien
men
ze
uit
dit
oogpunt
beschouwt,
kan
het
wefinig
twijfelachtig
zijn,
welk.
standpunt
ook
niet-kathiolieloeni
daar
tegenover
zullen
innemieni.
Behalve
de
communistische
fractie,
die
geieni
nationaal
belang
ken't
en
met
lijf
en
ziel
aan
Moskou
is
verkocht,
kunnen
alle
partijen
in
de
Kamer
haar
stem
aan
dien
blijvenden
gezantschapspost
gevieni
en
zij
zullen
lit
ook
doieni,
indien
zij
haar
oordeel
niet
door
bijoverwegingen
latjeni
ivertrois-
belen.
KONINGIN
WILHELMINA.
Naar
aanleiding
van
dem
4;0n
verjaardag
onaer
Koningin
sohreef
het
„Morgenbladet'
te
Christlania
den
31n
Augustus't
volgienlde:
„Nederland's
geliefde
Koningin
wordt
heden
40
jaar
©ni
ongetwijfdd
wordt
zij
nu
bejubeld
met
buitengewone
geestdrift
in
het
geheele
land.
Dat
de
Hollanders
„Ons
Wil-
lemijntje",
zooals
zij
haar
noemieni,
altijd
liebben
bemind,
hebben
altijd
duidelijk
bewezienl,
zoowel
In
d©
dagen
van
smait
als
van
vreug'de.
Op
de
groot©
feestdagen
van
haar
leven
heeft
mien
daarin
gedeeld
met
een
vuur
len;
een
enthousiasme,
die
haar
moesten
overtuigeri,
dat
deze
hulde
uit
het
h^
kwam.
En
wanneer
zij
bedreigd
waa
dwr
ziekte
en
dood,
verzameldieni
zij
zich
voor
haar
woning
in
bezorgdheild
en
angst,
alsof
zij
door
hun
aanwezigheid
het
dreigen-
de
gevaar
z
iiden
kunnen
afwenden.
Maar
nooit
heeft
het
Hollandsche
volk
zijn
Koningin
met
grootere
liefde
lem
bewon-
dering
omringd
dan
tijdens
den
oorlog,
toien
men
eir
in
sl|aagde
de
neutraliteit
van
het
land
te
bewaneni
niettegenstaande
de
uiterst
moeilijke
positie,
waarin
het
land
verkeerde
De
Hoilanders
twijfeien
er
niet
aan,
dat
dit,
behalve
aan
den
moeizamenj
en
doelbe-
wusten
arbeid
van
de
verantwoordelijke
regeering,
in
hooge
mate
te
danken
was
aan
deni
fijnen
en
bekwamen:
politieken
takt
van
de
Koningin,
Maar
di{
is
niet
de
eenige
i-eden,
waarom
het
Hollandsche
volk
nu
door
de
Kbningin
van
het
land
mei
nog
grootere
liefde
leni
be-
wondering
omringt
dan
vroeger.
In
die
©m-
stige
tijden
van
den
oorlog
heeft
miem
gezien
lioe
zij
onvermoeid
heeft
deelgenlomen
aan
de
groote
hulpverleening
voor
de
eigen
landskinderieni
en
de
vele
vreemden,
welke
bescherming
hebben
gezocrt
binnen
de
grenzjeni
van
haar
land,
Duizenden
en
dul-
zenden
.
Belgische
vluchtelingen,
manniem,
vrouwen
en
kindereh
hebbenl
in
Holland
een
toevlucht
gevondiea
en
de
Koningin
heeft
persoonlijk
leiding
genomieni
over
ih-
WiUem
111,
in
November
1890j
tot
haar
18e
jaar
stond
„Ons
Wilhelmientje"
Koningin,
onder
hei
regentschap
van
haar
Moeder,
Koningin
Emma,
Op
31
Augustus
1898
wertx
zij
meerderjarig
len
nam
zy
zelf
de
regee
ring
over,
en
toen
zij
evieni
20
was
huwde
z,ij
met
bertog
Henidrik
van
Meckenburg-
Schwerin.
Zij
ondervond
vele
blttere
teleut-
stellingen
door
„den
bodem
ingesiagien
ver-
vv'aohtingen",
totdat
Holland
op
30
April
1919
dieni
vuiig
verlangden
tr-oonopvolger
kreeg,
De
vreugde
van
Holland
over
de
verzekering
van
de
troonopvolging
was
bui-
tengewoon.
En
men
vjlgt
nu
de
ontwiliU**
ling
van
Prlnses
Juliana
met
evieni
groote
sympatrie
en
belangstelling,
als
men
in
het
verledieni
had
voor
het
Koninginnetje
Wilhelmina,"
BUITEhiLj^NO.
Heii
testament
van
kard.
Amettie
Het
door
kardinaal
Amette
nagelaten
testament
luidt
als
volgt:
„lk
verklaar,
dat
ik
wienisch
te
sterven
in
het
geloof
van
onze
H.
Moeder,
de
katholie
ke
apostolische
en
Romeinsche
Kerk
©ni
in
labsolute
en
in
kinderlijke
onderwerpiu^
aan
haar
verhevjenj
hoofd,
onzen
H,
Vader
den
Paus.
Ik
bled
God
het
offer
van
mijn
leven
aan
in
het
uur,
dat
het
Hem'
beragen
zal
mi]
tot
Zi'ch
te
nemiem,
in
vereeniging
met
het
otfer
van
mijn
aanbeden
eft
bemindeni
heer
Jezus
Christus,
de
intenties,
welKe
hij
Iiad,
toen
hij
mij
tot
het
priesterschap
eui
het
episcopaat
liep,
en
in
het
bijzonder
voor
het
heil
der
zieleni,
welke
Hij
mij
toevertrouwd
heeft
in
nujn
priesterlijke
bediening
en
ge-
durende
mijn
bisschoppelijk
ambt,
Ik
dank
alien,
die
mij
goed
gedaan
heb
ben,
die
mij
geholpenj
hebben
door
hun
sceun
of
bemoedigend
door
hun
toewijding.
Ik
beveei
mij
zelf
dringjend
in
hun
gebeden
aan
en
in
de
gebeden
van
allteni,
van
w;e
God
mij
den
vader
©nj
hei-der
gemaakt
heeft
en
Ik
beloof
hun
nieit
te
vergeten,
indien
God
mij
in
Zijn
goedheid
in
Zijn
Paradljs
ontvangt,
Ik
vraag
vergiffends
aan
alien,
die
:k
mocht
beteedigd
of
geergerd
hebben
en
van
mijn
kant
vergeef
ik
van
ganscher
harte
aan
alien',
die
mij
eejiig
leed
hebben
ver-
oor^aakt,
gelijk
ik
Goi
Fmeek
mij
alle
fou-
ten,
welke
ik
begaan
heb,
te
vergeven."
Dan
volgeni
de
namen
der
executeurs
enz,
en
het
testament
besluit
;
„Opgesteld
te
Parijs
onder
het
octaaf
van
de
Tenhemelopnemiiig
van
de
Gezegenide
Maagd
Maria,
van
Wler
barmhartigheid
ik
vraag,
dat
zij
mij
aan
Haar
GoddeUjken
Zoon
zal
voorsteUeii.
als
ik
de
eeuwigheid
zal
binnentreden."
+
Leon
Adolphe,
kardinaal
Amette,
Aartsb.sschop
van
Parijs.
.
Het
levejii
te
Moskou^
Het
„Acrt-Uhr
Abendblatt"
publiceeii:
een
artikel
van
eeni
Duitscher,
die
drle
en
eea
half
ja'ir'in
Russische
gevangenschap
ge
weest
is
en
meer
(Ian|
eeni
jaar
gemeenta-
ambtenaar
der
sovjets
in
Moskou,
van
tranen.
—
Kunt
ge
iets
doen
voor
mijne
jongen,
hee
graaf
?
vroeg
zij
aarzel«nde,
want
zij
giste
wel
wat
er
verder
ging
gebeuren.
^
—
Ik
wil,
zooals
altijd,
uwen
zoon
helpen
in
de
mate
mijner
krachteQ.
—
Dus...
—
Ik
zal
hem
de
noodige
som
leenen.
Dank
aan
mij,
is
hij
een
eerlijk,
nuttig
en
rechtschapen
man
geworden:
hij
weze
nu
een
gelukkige
echtgenoot,
eee
goede
huisvader,
zijne
kinderen
beminende
zoo
als
gij
hem
bemiid
hebt
O,
mijnheer
Jacques
!...
mijnheer
Jacques
!...'t
Is
waarlijk
te
veel,
ja,
't
is
te
veel!..
De
arme
vrouw
was
dtep
aangedaan.
Jacques
beschouwde
een
tijd
haar
bleeke
wezen-
strekken,
welke
den
vreeselijken
strijd
weergaven
die
in
haar
binnenste
geleverd
werd.
—
Waarom
is
het
t'e
veel?
vroeg
hij
eensklaps.
Zij
antwoordde
al
snikkend.
Zoudt
gij,
vervolgde
hij,
op
uwe
beurt
niet
iets
voor
mij
willen
doen,
ler
vergelding
van
hetgeen
ik
voor
u
gedaan
heb
?
Zij
ward,
zoo
mogelijk,
nog
bleeker,
en
sloot
hare
oogea
alsof
zij
in
bezwijming
ging
vallen.
De
graaf
vervoigde:
—
Ais
ik
u
heden
eens
vroeg
te
willen
spreken,
zoudt
gij
dan
z
wij
gen?..
Ach!
barmhartige
God!,...
Wat
zoudt
ge
mij
dan
vragen
?
—
De
waarheid.
Neen,
niet
de
waarheid,
maar
geheimen
weike
mij
niet
toebehooren...
het
verraden
mijner
feeWigste
eeden.
—
Men
mag
geenen
eed
bouden,
afgelegd
om
misdadigers
straffelrosheid
te
waarbdrgen...
zoo
niet
wordt
men
hunne
medepHchtige,
neen,
men
wordt
^
nog
plichliger
dan
zij.
—
iVlisdadigers!...
~
Ik
ken
geen
ander
v/oord.
Annette
schudde
wanhopig
haar
hoofd.
—
Ik
heb
aan
geen
misdadige
de
eeden
gedaan
welke
ik
bedoel,
zeide
zij
al
weenende,
maar
aan
een
heilige
die
mijn
weldoenster
geweest
is
en
die
ik
aitijd
bemind
en
vereerd
heb.
Ik
heb
aan
haar
sterfbed
gezworen.
Ik
moet
mijn
woord
houden.
Ik
moet
mijn
woord
houden
Jacques
werd
benauwd.
Annette
Castarede
had
die
woorden
uitgesproken
met
de
blinde
dweepzucht
van
iemand
die,
zonder
te
redeneeren,
liever
te
ster
ven
zou
dan
van
een
vast
gedacht
af
te
zien,
Naar
hare
meaning
was
het
een
heilige
plicht
alles
te
offeren
aan
den
eed,
eertijds
gezworen
aan
JVlade-
leine
de
Surgere,
zich
heelemaal
te
wijden
aan
hare
dochter
Diane
de
Candales,
en
haar
verkleefd
te
blijven
gelijk
een
stomrae
bond
zijnen
meester.
Want
hij
zag
het
wel:
dit
was
de
eed
welke
zij
naleven
wilde.
Maar
dan
zou
zij
nooit
spreken
!...
Mijnheer
de
Rhodes,
nochtans,
wllde
aandringen.
--
En
uw
geweten
?
zeide
zij.
—
Ik
heb
gezworen
!
—
Maar
God
zal
u
straffen
sm
uwe
medepUchtig-
heid!...
—
God
?
...
Ach
!
breng
mij
niet
tot
wanhoop.
—
Ik
herhaal
dat
Hij
u
straffen
zal,
indien
gij't
gepleegd
kwaad
niet
helpt
herstellen.
Er
zijn
misda-
den
begaan...
De
tanden
der
oagelukkige
klapperden.
.
—
Ik
weet
niet,
ssotterde
zij;
ik
had
gezworen,
ik
heb
gehoorzaamd!
—
En
uw
zoon
?
Er
glom-T^
in
hare
oogen,
maar
zij
vie!
spoedig
in
hare
wa^^pige
neersslachtigheid.
Mijn""^!!
eerst*
en
vooral,
murmelde
zij,
vol
angnt,
ik
hsW.g?zworen!
Jacques
was
van
de
bank
opgestaan.
Hij
wilde
zich
verwijderen,
want
hij
begreep
dat
het
nutteloos
was
de
oude
vrouw
lastig
te
vallen,
die
zulke
zon-
derlinge
opvatting
had
van
hare
zedelijke
plichten.
roebels
noodig.
Ik
dreel
daaromi
sluikhan-
del.
Gelieel
Moskou
geeft
zich
aan
dat
be-
drijf
over
em
geheel
Moskou
speculeert.
Overigens
kan
men
in
Mosk
u
alles
nog
krijgien),
wat
men
wenscht.
Men
kan
er
zich
een
palv
laten
maken
van
de
fijnste
Engel-
sche
stof,
het
kost
200000
roebels,
De
bour
geois
stelt
zich
natuurlijk
met
minder
tevre-
dieni,
hij
draagt
tweede
hands.
Zulke
tweede
;hands
costuums
zijn
te
krijgen
voor
40
a
:50QO()
roebels.
Voor
een
paar
scroienien
be-
taalt
men
15000
roebels.
Als
mijn
schoenen
stuk
waiieni,
ging
ik
naar
een
bazar,
kocht
dan
een
paar
tweede
hands
schoenjeni,
waar
van
de
zolen
nog
goed
waneni
en
repareerde
mijn
eigen
schoenteni
daarmee
zelf,
Alles
wordt
door
de
boeren,
roode
gardls-
ten
en
sovjetemploye's
opgekocht,
vreemde
valuta,
beeldwerk,
antiquiteiten,
juweelen
(eru
waarJepapieren.
Deze
schat'cen
woi'den
zorgvuldig
in
den
grond
begraven.
In
den
Russischen
bodem
sluimeren
thans
in
den
eigenlijken
zin
des
woords
miilliardem.
Het
verkeer
op
straat
is
zeer
geriag.
Trams
rijdiem
niet
meer.
Een
„droschken"-
koetsier
berekent
zijn
tarief
naar
het
aantal
minuten
rijdienis,
Voor
10
minuten
rijden
be-
taalt
nifen
5000
roebel.
D©
teleioon
functioneert
alleen
nog
in
de
huizien,
waarin
een
hoogere
sovjet-dignitarls
woont,
Daar
de
verkeersmiddelen
ontbre
ken
ziet
mem
te
Moskou
nagenoeg
niemand
op
straat
of
hij
draagt
een
of
ander
pak
of
bagage;
Miem
ziet
goed
gekleede
dames
met
een
pak
aardappelen
op
dien
rug,
De
m-eeste
winkels
zijn
geslotieni
Nu
en
dan
bouden
kooplieden
op
straat
uittverkoop,
Er
is
dan,
eenige
uren,
zekere
toeloop
van
volk.
Doch
spoedig
daarna
hemeemt
de
straat
weer
haar
doodsch
aanziieni.
Dag
aan
dag
ziet
men
maniien
en
vrou-
wieni,
op
een
handelsslede
een
lijk
vervoo-
rend
naar
het
kerkhof
gaan.
Sommigen,
die
niet
in
het
bezit
van
zulk
eeni.
vervoermid-
del
zijn,
droegen
het
Ujk
op
hun
rug
naar
zijn
laatste
rustplaats,
Begrafenissieiu
heb
ben
ni
at
plaats,
lijkkisteni
worden
siuds
lang
niet
meer
gebruikt.
Rijke
lieden
leenen
een
lijkkist
en
tsrengen
het
lijk
daarin
naar
het
kerkhoi,
Het
lijk
wordt
daar
uit
de
kist
ge-
nomen
en.
begraven,
en
de
kist
brengt
men
naar
den
eigenaar
terug.
Uit
het
bolschewistische
j,paradijs"
ontsnapt.
Volgens
berichteni
uit
Swinemude
zijn
dezer
iagen
70
man
van
de
voor
ongeveer
twee
maandeni
naar
Rusland
vertrokken
Duitscre
arbeiders
weer
tte
Swinemunde
te-
ruggekeerd.
Dje
arbeiders
verklaarden,
dat
zij
vooi-
goed
van
den
wa^zin
dat
het
bolsjewismo
aan
d©
nrenBchheid
het
geluk
zal
brengen,
zijn
genezen
en
zich
verheugen,
dat
zij
aan
hett
bolsjewistisohe
paradijs
zijn
kunnen
ontsnappieni
Een
aantal
andere
arbeiders
konden
niet
naar
het
vaderland
terugkee-
ren,
daar
zij
feengevolge
van
uitputting
zeer
ernstig
ziek
zijn.
Woeker
van
boerea.
Zondag
rebben
er
in
het
boven-Rijnsche
gebied
vergaderingpm
plaats
gehad
tusschew
Maar
met
een
smeeketid
gebaar
hield
zij
hem
tegen
—
Dan
suit
gij
nsets
doen
voor
mijnen
zoon
?
sprak
zij.
En
hij
zal
me
vervloeken
?..
Gij
vergist,
ik
zal
voor
Michel
doen
wat
hij
me
vraagt.
Ik
zal
het
doenv
omdat
het
mijner
onwaardig
zou
wezen,
mijn
weldadsn
fe
verkoopen.
Maar
even-
wel,
hij
zal
u
toch
vervloeken,
want
ik
zaj
hem
uw
gedrag
veropenbaren
;
hij
zal
weten
achter
welke
erge
voorpordeelen
uw
geweten
zich
verschuilt
om
een
eerlijk
man,
die
u
knielend
sraeekt,
fe
weigeren
zijnen
vrede
en
zijn
geluk
weer
te
schenken,
welke
gij
in
uwe
handen
houdt,
—
O,
mijnheer
Jacquas
!...
mijnheer
Jacques,
dat
zuit
ge
niet
doen
!...
Om
de
liefde
Gods...
—
Spreek
dan...
Ines
is
niet
de
dochter
van
Mar
guerite,
niet
waar
?
—
Ik
weet
het
niet!
stofterde
zij,
haar
aangezicht
met
de
handen
bedekketide.
j
—
Gij
liegt,
gij
weet
het
wel!
—
Mijn
God!....
—
Vergram
Hem
niai
langer.
Denk
na
;
zoo
ge
niet
spreekt,
zao
ge
mij
niet
de
zuivere
waarheid
zegt,
zal
uw
zoon
de
rol
icennen,
welke
gij
in
mijn
leven
gespeeld
hebt!
—
O
!
neen
I
neen
•,...
D«t
niet.
Dood
mij
liever.
De
yerachting
van
u
ven
zoon
zal
u
dooden.
—
In
naam
uwer
docWer,
uwer
heilige
gade,
spaart
mij.
—
Ellendige,
gij
durft
spreken
van
mijne
vrouw,
van
mijne
dochter,
die
gij
hebt
laten
vermoorden!...
Annette
meende
dat
de
graaf
al
de
omstandighe-
den
kende
van
den
dood
fan
Blanche.
—
O
!
zei
ze
op
den
toon
van
iemand
die
krank-
zinnig
is,
bij
mijne
ziel,
ik
heb
geen
schuld
aan
de
dood
van
tnevr.
Blanche....
Alleen
het
toeval
deed
me...
Diane
weet
zelfs
niet
dat
tb
haar
gezien
heb.
Jacques
als
van
den
bliksemgetroffen,
luisterde
versteld.
—
Wat
?...
Wat
raasde
ze
dan,
die;
ellendige
I
dwaas
?......
Verloor
zij
geheel
haar
verstand
?
De
dood
van
Blanche?...
Het
toeval?...
Zij
heeft
Diane
gezien?
Welke
monsterachtige
gebeurtenis
was
er
dan
nog
voorgevallen,
die
hij
nooit
vermoed
had
?
En
plotseling
dacht
hij
aan
dit
inspuiten
van
mor
phine,
na
hetwelk
zijne
teergeSiefde
vrouw
niet
meer
o'twaaikt
was-...
Dan
aan
zijn
ontmoeten
van
Diane
achter
de
kamerdeur
van
Blanche.
Diane,
altijd
200
kalm,
zoo
meester
van
haar
eigen,
zoo
verwilderd,
dat
ze
niet
meer
wist
wat
ze
zei,
wat
ze
deed-
En
plotseiing,
als
iu
een
visioen,
zag
hij
de
gan-
sche
waarheid.
En
Annette
Castarede
kende
die
vraeselijke
waarheid.
O
!
ditmaal
zou
zij
spreken,
al
moest
bij
haar
dooden
!...
Hij
trad
op
haar
toe,
met
zulken
gloed
in
de
oo
gen,
dat
zij
gelijk
een
krankzinnige
opsprong.
—
Hulp
!...
riep
zij
uit,
haar
armen
uitstrekken-
de,
Hulp...
Maar
het
woord
stikte
in
hare
keel;
hare
oogen
rolden
verschrikt
in
hare
holteh,
een
groenachtigen
tint
verscheen
om
hare
lippen
en
met
een
doffen
slag
plofte
zij
languit
ter
aarde.
Jaqcues
raakte
haar
aan
met
zijn
voet,
zij
verroerde
zich
niet
meer.
—
Ha
!
morde
hij,
vervloekte
slavin!...
Ik
beb
u
niet
meer
noodig...
Ik
zal
ze
wel
alleen
ontdekken,
de
ijselijke
waarheid
van
welke
reeds
een
deel
ken
!
Wee
u
dan,
giftmengsters...
brandstichsters...
moe-
derraoordenaars..
kinderdieveggen...
ellendelingen
!..
Zooveel
zijn
beenen
geven
konden,
ijlde
hij
terug
naar
Astarac,
geheel
onthutst
door
die
nieuwe
zeker-
neid
:
op't
oogenbllk
dat
Blanche
op
genezing
hopen
mocht,
was
zij
gedood
door
die
heiligschennende
hand
van
Diane,
die
haar
alles
verschuldigd
was
!...
Wat
foltering,
wat
smart,
wat
marteling
konden
haar
die
nieuwe
misdaad
doen
uitboeten
?.
In
den
namiddag
kwam
Souriqnette
haren
groot-
vader
bezoeken.
Zij
was
alleen
;
Laure
bewaakte
en
verzorgde
op
Argelles
de
rampzalige
Annette
Casta
rede,
die
te
bed
lag.
^
*
(Wordt
vervolgd).