Tekstweergave van GRC1930_0208-1_00001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Zaterdag 8 Februari 1930. 79e|Jaarga&g Ko. 12. GRAAFSCHE COURANT _ NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD tweepeblad. UIT PE MISSIE. 4e. Kerstnacht. half twaalf schieten we 'n paai i eer met 't geweer. Dan roffelen onze ■umboeren. 't Klinkt tegen dc bergen. christenen hooren 't. Gisleren of ergisteren zijn ze gekomen uit hun erre dorpjes. Ze zijn gelogeerd in de JLirt bij gastvrije vrienden. Van alle canten trekken ze onzen missieheuv'el ^Pi met lantaarns en fakkels In 'n Jog^blikje is ons heele kerkje bezet. c '11' w ordt ingezet door 'n lotille iN'acht' in de Kigwe-taal, Dade- zijn we in de echte stemming van ■jen plechtigen feestnacht. 't Preekje ;i_uurt tot 12 uur. Om middemarht de .^-erstmis. Nog nooit heb ik ons kerkje I ^00 vol gezien. Links zitten de vrouwen, pchts de m.annen. Kleeren van allc [ oorten en kleuren, met zwarte krul- f roppen die er bovenuit steken. Allen f iarrevoets, zelfs de koning en de konin- rm. De heele kleine kinderen zitten op len rug van hun moeder. 'n Kindje i-hreit, 't wordt gerust, moeder schok- schreit door. Pioeder neemt 't van den rug, geeft 'i If an n buurvrouw, die 't „zuut" maakt n Ander wordt in 't gangetje gezet: "I s kwaad, slaat moeder, kijkt zuur alsof zeggen wil „ stoute moen. Juist voor zit n kleintje van *n jaar of drie op ^t-n pond geplakt; z'n zwart kopje mel rroote ronde kijkertjes is naar achteren e eerd, net alsof 't er ,,aws" opstaat. '® kruipt over den grond: moeder I"® t t aan't beentje naar zich toe, dat ne n gebleer gepaard gaat. Velen zit- onzichtbaar in moeder's rugzak komen er met 'n zoet lief ge- Ha • loeren. Dat dreumeltje n 5*^ Caecilia, m'n eerste doopelin- K .^^y^"Sayu, Vannacht komt 'f , ®^tniis vieren samen met moeder., . *^5 ^ communie worden de wichtjes ®tevig op de moederruj^gen ge- " en. Ze moesten er op weg naar de een afschuiven! Vooraar knaapjes en meisjes, saraenge- y- tegen de communiebank, Zy 2r zoo blij uit, Hun zwarte bolletje? laan te draaien van 't altaar naar het *t van 't Kerststalletie naai fj. t Stalletje vinden ze zon mooi! j.® J^zus geboren in 'n negorhutjs; O n ligf^ klein Jezi:skindeke! Ossen, 200 vele schaapjes! St. Jozef en . knielen zoo devotelijk neer met de Soeue herders, 'n Zwarte herder staat I eel dicht bij't Kribje. Op den weg, die ^aar t hutje leidt komen nog vele koe- j, erten en schepers, een met 'n luchtbak; •p. vliegt er boven met ,.Gloria Deo" Tegen de muren van hel nuisje hangen zoo'n mooie schilde- 1 Koning David met 'n gouden •H ^ hoofd, van St. Joachim en de iq, ^^oeder Ann^ oeder Anna, de ouders van Maria '^ood-blauwe lampions verlich- Id'iQ ^'^^lletjc tot in alle hoekjes. 't Is 7p ieugd wel te vergeven, dal knaar^■ verstrooid is. De twee ^naapies komen uit Badi, 50 KM. ver, r>v gekomen door bosschen, over rivieren en door gras, kleme dikkerd is 'n burgemeesiers ^engerema. Die krulkop is t ® onzen Koning; hij is op dor*^^ voorste rijtje zijn van gisteren. Hun geschorei ni^drl 1 ^ blinken in 't olie licht. Dat ventje mag hier wel een woord- hebben: Gisteren heette't no embi, vandaa^ Petrus Canisius. K , uit Ntussu. 'n Heele serie broer- ^ies len din Cani Waren voor hem rfefcoren, maar al- ect gestorven. Toen onze Petrus ''isius ter wereld kwam keek hij z'n , ^eder heel vriendelijk aan, Moeder zei: "^e kijkt net alsof je altijd zult blijven FEUiLLETON. FELiCITAS. 56. ~ ^ Zij had zich bij deze recleneerin;^ goed Daarmede was weder ie^s die friysche levensvreugde in haar • art gedaald, die haar van het eers',c , ogenblik af in Victor zoo aantrekkelijk ' ^d toegeschenen. Dat was haar geluk 'b ^ Je'^^oedde dat zij met jeugdige on- eradenheid zich aan sentimentalitcit zou overgeven, of bezwijken voor hevige l^^®"'ngen van bitterheid om de c^nelk ®^erwisseling in hare nog zo'z 'e^'ensjaren. Zij zocht een binnen de beperkte grenzen die 1 getrokken waren, dat o zoo goed mogelijk te dragen en aati A1 mochten dan ook soni- eg ^ gedachten terugzweven naa; . al te gelukkig verleden, of vooruit en in een heerlijk — lachendp toe- leven; ge zult doen zooals je broertjes, sterven; ge bent n Utembi (is leuge- naar)", Ntmbi werd 8 jaar. 'n Kwartier- tje van z'n hutje v/oonde Mattias, de cathecist. Ntembi wilde christen worden, Vader en moeder wilden 't niet hebben, Ntembi ging toch naar de catechismus bij Mattaio, Hij leerde vlijtig, 3'/s jaar lang, Hij zou nu 'n half jaar naar Sayu- Sayu moeten om gedoopt te worden. Z'n Ouders verboden 't hem absoluut. 'n Karavaantje van catechumenen vertrok naar Sayu-Sayu. Ntembi mocht niet mee Maar een week later kreeg het ventje de kans te ontsnappen. In edn adem door liep 't van Ntussu tot Sayu- Sayu, 70 K.M., geheel alleen; als klee- ding had 't slechts 'n touwtje, waarom enkele lapjes bengelden. 'sAvonds kwam 't hier aangevlucht. 't Werd 't vurigste leerlingetje, Na 'n paar maanden werd 't ziek, Z'n Ouders zonden 'n mandje bussiga (sorgho) ,,opdat Ntembi weer zou aansterken en fllnk gedoopt zou worden," Dat was de toestemming. Over 'n week keert Canisius met z'n andere gelukkige landgenooten naar z'n vaderland terug, Bidt a.u.b, n wees- gegroelje, opdat hij braaf moge blijven in z'n heidensche familie. Aan den kant dicht bij 't stalletje zit Nestori. 't Is ons misdienaartje. Van nacht hebben we misdienaartjes van de seccursalen. Die mogen de Kcrstmis dienen. iN'estori kijkt er 'n beetje zuur om. Maar hij haalt z'n schade in door z'n gezang en door't mooie plaatsje, dat hij heeft weten te veroveren, Hij wil al- lijd 'n beetje baas spelen, Als hij met 'n ander de Mis dient, moet hij de mooiste toog, 't mooiste koorhempje dragen, wierooken, bellen, 't boek omdragen enz. 't Is toch 'n goed kereltje! Onze parochianen jubelen de kerstliederen uit. Ze zijn allemaal koorzanger, ook de vrouwen, zelfs de kleinste kinderen. Ze zijn heelemaal niet verlegen, Ze zingen Gloria en Credo alsof ze in 'n Kathe draal zijn. Gelukkig hebben we geen ruiten: ze zouden springen. Bijna alien naderen tot de H. Tafel, .Jezus wil dezen nacht opnieuw geboren worden in de harten van onze goeds, eenvoudige parochianen. Ze zijn ge ­ komen, gelijk eertijds de herders, maar van veel verder. Die twee stevige kerels daar zijn onderweg haast veron- i^elukt bij 't doorwaden van 'n rivier. Ze hadden ieder 'n kleine op de schouders, t Water reikte tot haast aan den hals. Ineens kwam er 'n golfslag, die hen mee- nam. Op 'n, ondiepere plaats raakten ze weer op de beenen. Ze hebben veel ver- diensten van bun pelgrimstocht. 5e. Kerstavond, (Ik voeg er dii; opstel- letje nog bij). 'tis de avond van 'n drukke dag. We iitten een minuut van huis op een groo- ten kei gezellig te keuvelen. 't Is ook 20o'n mooi weer! 't Is stil, kalm, plech- iig. De koekertjes drijven hun lange rijei; Koeien naar huis. De zon is aan t on- dergaan. De wolken hebben allerlei kleuren; wit, rood, rossig, zwart. ledere minuut veranderen ze. WolkeilaiiJei\ met schitterende kusten drijven rondom n pikzwart wolkland, Dan duikt er 'n Engeland met purpere grenzen op. Daarnaast flikkert 'n vlammend Hol ­ land tegen 'n groot rossig Duitschland. We zitten de Afrikaanschen hemel te bewonderen. We verbeelden ous, dat we in de bioscoop van den goeden God zitten. Op dezen grooten feestdag toove- ren de engelen de schoonste, treftendste filmen op 't Wester-hemeldoek, De bergen steken hun zwarte, krare keikoppen in de lichte avondschemering De donkere wouden in de verre vlakten jchijnen zoo geheimenisvol, zoo maijes- tueus, O schoon land! Machtige Schep- :;er! Helaas! zoo weinigen hier kennen Hem, Zoo weinigen dragen het kruis-van komst — hare groote opmerkzaamheid was toch gewijd aan die kleine plich- ten, die de sterke ziel van het meisje zich had voorgeschreven in de tegen- woordige omstandigheden, Wat deze "/an haar verlangden maakte juist haar jedachte uit, toen zij met lichten tred le trappen van het portaal afging tn de jooeven vermelde richting insloeg. Tot haar verbazing sloot zich cnder >en vriendelijke morgengroet, een ge- eider bij haar aan, Bij het geluid van zijn stem, zag zij /erwonderd op; moet zij hare oogen ge- ooven? Walter Ronau, — had, evenals zij, op ;enen dag door de week, de heilige Mis >ijgewoond en wenschte nu haar naar luis te geleiden! Het laatste was vrij 'atuurlijk, immers beiden hadden den- elfden weg — en toch bevreemde het laar, Tusschen haar en den vreemden gast bleef sinds lang onafgebroken het koude christen-zijn op de borst! Maar toch is de hemelsche regen aan 't neerdalen over dit heiden-land. Hoort gij die klart jongensstem? 't Is 'n Kerstliedj^ t Klinkt over de heidensche hutten. In de vlakte drijft 'n oude heiden z'n vet huiswaarts. Hij bootst 't gebalk van ezel na. 'n Andere antwoordt door os sengebrul. 't Past weinig bij dezen stem- migen avond. Die arme lui moeten over enkele jaren ook kerstnacht komen vieren in ons kerkje. Zullen ze? Mel Gods hulp is alles mogelijk, Bij Jezus kribbe stonden wel 'n echte ezel en os. Jezus ziet toch zeker veel liever on- sterfelijke menschen bij zich, al doen ze 't geluid van 'n of ezel na! Rondom ons spelen christenkinderen, Op 'n afstand zitten de ouders te praten, Ze zijn van verre gekomen, Ze blijven drie of vier dagen op de missie; bidden, com.municeeren, sterken zich, en met 'n voorraad bovennatuurlijke kracht gaan ze hun strijd-van-christen-zijn weer voortzetten temidden van hun heiden ­ sche landgenooten, 'n Oud mannetje komt naar ons toe- gewandeld, den reisstok in z'n hand, 't is Petro, die 3 uren van hier woont, een van onze trouwste christenen. ,,Goeien avond Petro" zeggen we, „en waarom zijt ge niet in de Kerstmis gsweest?" ,,Maar Padri, ik kom nu naar de nacht mis". De arme man heeft zich vergist, Hij dacht dat Kerstmis een dag later was Als we hem vertellen, dat de plechtig- heid is afgeloopen, begint de arme man bijna te weenen van spijt. We zouden nog eens Kerstnacht hebben willen vie- len, om hem pleizier te doen, 't Is onderhand donker we kuieren naar huis, De goede christenen praten met ons mee, Goeien avond! Wel te rus- ten! Tot morgen! P, S, Gbede Vrienden, nu ga ik zwij gen. Ik hoop, dat ge nu Sayu-Sayu kent, en begrijpt, wat wij hier te doen hebben: zielen winnen voor Koning Christus Blijft dus trouw m.eewerken met de twee Pat3rs, een Broeder en met de christe ­ nen van Sayu-Sayu, opdat dit arme land spoedig moge worden gelijk het Room sche Brabant; 'n land vol kerken christenen. P, J, HEiNDRIKS, White Fathers Sayu-Sayu, P, O. Shanwa—^Maswa Via Suez-—'Daressalaam. en DE KATHOLIEKE ILLUSTRATIE. Do Katholieke Illustratie van deze week bevat de volgende interessante foto's Sneeuwpret in Canada; 'n Calif or nische min; 'n Viertal foto's van Byrd's Zuidpoolerpeditie; Den Bosch vanuit de lucht; Een vijftal foto's uit Rusland; Een uit beton opgetrokken kerk; Staking te Chemnitz; Het Vaticaansclie gerechts hof; Auto tegen een boom; De Rotter damsche Diergaarde; Zijne Exc. Gou verneur Slobbe naar Cura9ao; De pro motie van H. K. H. Prinses Juliana Straat in de stad Pak-hoi; Optocht dei reiinisten van de Ver. van Vrouwelijke Studenten; Prinses Illena van Romenie verloofd; Vijftal opnamen van Domini- canenklooster te Berlijn; Het aftreden van Primo de Rivera; Generaal Beren guer; De Niagano-watervallen; Boercn vrouw aan het spinnewiel; 1 pagina Uit het Rijke Roomsche leven. Tekst; Als de oogen open ga-in, naar het Amerikaansch door H. B. v, d, Sande Vrije critiek door J, Montfert; Weer- houdt hen niet, door David Lyall; Brand, door M. V, W,; De Hollanders ia Bra- zilie, artikel en 5 foto s, van Guilherme de Belem; Zes Kanten Zakdoekjes, door J, Koppen; Rijmkroniek, door R. IJmer; Een kijkje in de Noorsche stikstof-indu- strie ,artikel en 6 fotos; Vcgolvrij, door J. S, Fietcher; 1 pagina van den vroo- lijken kant; Jongens van Stavast. c^rmonieel gehandhaafd, waarmede zij aan elkaar waren voorgesteld; scdert den morgen, waarop hij zich zelven als I.Walter Ronau" had bekend gemaakt hadden zij nauwelijks een woord meer tot elkander gesproken. Voortdurend had zijn geheele gedrag en handelwijze haar in stilte werkelijk wrevelig gemaakt, zonder op te houde.i haar aan te trekken, Maar nooit was zij meer veirast dan heden, nu zij den man zoo lang onverdragelijk trotsch in hare oogen, eenvoudig en godvruchtig voor het altaar geknield, had zien bidden Wel was zijn godsvrucht haar onmid- delijk in het oog gesprongen, maar hem zelven had zij aan vankelijkheid niet herkend; eerst nu Ronau voor haar stond werd het haar duidelijk. Aan- stonds liet zij dat blijken door harer. uitroep: „Wel, heer Ronau u is in de kerk geweest!" Vriendelijk staarde zijn blik haar aan. „Zeer zeker, freule Felicie — ik ben VOOR PE VROUW. Lttxe. „Is het echt?" was een van de eerste dingen die we vroegen als jong meisje, wanneer een van onze vriendinnen of kennisjes een nieuwen ring of mooie broche had gekregen. Want, niet waar, of het echt was, gaf er in dien tijd de waarde aan. Dan pas interesseerde je je voor het kleinood en liet je je gaan in bewondering. Wie vraagt er nu nog naar echt? Het interesseerd niemand of die vreemde broche van roode en groene steentjes, die zoo artistiek doet op onze zwart fluweelen japonnen, werkelijk uit echte smaragden en robijnen bestaat. Als het byou mooi is en chic staat — dan mag het gerust van glas zijn. pruiken van wit haar ol witt-; iijde. Maar dat blijven altijd uitzonderingen en de meeste prefereeren de natuurlijke haardracht. Is het ook eigenlijk geen primitieve opvatting om sieraden naar echt of niet echt te beoordeelen in plaats van naar schoonheid? Een mijner vriendinnen, be ­ kend om haar goeden smaak, kiest nooit anders dan sieraden van half edelsteen, hoewel ze zich gerust de luxe van echte steenen kan veroorloven. Maar ze be- weert dat ze lapis-lazuli , turkoois amethyst, agaat en al die andere aiooie en kleurige edelsteenen van den twee- den rang mooier en artistieker vindt dan de echte. We dragen nu dan ook met het grooL ste genoegen en zonder valsche schaam- te halskettingen van grillig gevormde stukjes glas en daarbij armbanden die afwisselend uit witte en zwarte glazen rondjes bestaan. Of leuke snoeren "an gekleurde blokjes hout en bonte glazen kralen. Ook Rijnsteen is weer in de mode en wordt zelfs door voorname modehuizen bij hun toiletten gehruikt. Bij avondjaponnen ziet men soms schitterende kettingen van brillanten, die niet om den hals, maar van schotider tot schouder zijn gelegd, alwaar ze aan het schouderbandje met twee groote ringen bevestigd zijn. Maar de luxe be- perkt zich niet alleen tot de byoutcrieen. Men draagt, b.v. in den schouwburg, ook veel beeldige avond- kapjes, geheel van goud- of zilver kant Hierbij behoort een lange sjaal van de- zelfde stof. Zelfs al is het kapsel niet bij- zonder goed in orde, zoo ziet men er met een dergelijke hoofd- bedekking toch nog elegant uit. Wie geen mutsje draagt, vult 's avonas de eigen korte haren een weinig aan met valsche. Een kleine chignon, een rou ­ leau, krulletje en dergelijk tosvoegsel worden met mooie sierkam of aen byou bevestigd. dat geeft tevens iets weel- derigs aan de ,,coiffure" soms gebeele Een nieuwe vorm van luxe zijn de lange handschoenen. Interessant staan bij een japon in sterke kleur zwart her- teleeren handschoenen. Velen hebben 'n lange, soepie manchet die over de ge ­ heele lengte in't midden is toegeknoopt. Aan beiae zijkanten is een split aange- bracht waaruit, heel coquet, een paar smalle strookjes komen kijken. Sommige handschoenen zijn met kant ingezet en prijken aan de bovenzijde met een smal kanten boordje. Vele zijn versierd met bont, met fraai borduursel, met kraaltjes, schilderwerk, enz. Soms is de handschoen zelf eenvoudig maar heeft een manchet die rijk versierd is waardoor ze toch een zeer luxeus aan- zien krijgt, WILHELMINA iCatholiek." Zoo eenvoudig kwam dit van zjn lip- pen, als ware het de afdoende ver- klaring waarom hij, ook in den 'oop der week, de H. Mis bijwoonde. Maar. .. . zijn broeder, diens vrouw en de kinde ­ ren waren zij dan niet alien Katholiek? Hun alien, Victor uitgezonderd, zou het — evenals aan meerderen — nooit in de gedachte zijn opgekomen, ook maar het geringste meer te doen, dan eer; strenge plicht voorschreef. Hieraan vol- deed de heer des huizes ,des Zondags in de vroegte; zijn echtgenoot en dochters vervulden hun plicht zoowat; slechts met de nieuwste toiletten reden zij naar de Mis van elven en hadden daarmede weer voor een geheele week aan hun godsdienstig gevoel voedsel gegeven. De oudste zoon des huizes kon reeds sinds langen tijd niet meer tegen de kerk- lucht; op zijn hoogst dan, wanneer hij. den lorgnet in het oog in het kerkpor- taal post kon vatten om geen vrome, Onze lezeressen, die uitvoerig wen- Gchen ingelicht te worden over de laatste mode, zoowel voor dames als kinderen, raden wij dringend aan eeu abonnement te nemen op ..Het Nieuwe Modeblad". Dit uiterst practische Nederlandsche modetijdschrift, hetwelk ook een schat van gegevens biedt voor handwerken in alle genres, is bij de uitgevers dezer Courant tegen sterk gereduceerden prijs verkrijgbaar. De abonnementsprijs van Het Nieuwe Modeblad 2 maal per maand verschi;- ' nende in 16 bladzij^den met telkenmale 2 gratis knippatronenbladen, bedraagt slechts f 0,95 per kwartaal, franco per post / 1.25. PLUIMVEETEELT. Kalkbeenen. De kalkbeenen bij hoenders, fazanten en andere hoenderachtige vogeh wor ­ den veroorzaakt door een bepaalde soort schurfmijt, die op en tusschen de schubben van het loopbeen huist, op de kale, maar mee/ nog op de beveerde, beenen, zooals van Sabelpootkr.^elen, Cochins enz. Gelukkig bestaan er eenige voorbehoedmiddelen om ons pluimvee bevrijd te doen blijven van deze lastige, vieze en ten slotte zelfs doodelijke plaag. Wie kuikens langs den natuurJijksn v/eg fokt heeft er nauwkeurig op te let- ten, dat de hen aan welke men de jonge kuikens ter opvoeding toevertrouwt, zelf volkomen vrij is van kalkachtigen aanslag op het loopbeen, ook zelf van zulk een aandoening in het allereerste stadium, dat vooral op het kniegewricht het eerste is waar te nemen. Het is vast en zeker dat door haar de kuikens met kalkbeenen besmet zullen worden en reeds voordat ze volgroeid zijn er vrij sterk door aangetast zullen zijn. Zich daarnaar te richten is dus al een voor- behoedmiddel en wel het meast af ­ doende. H;et tweede is nooit hoanders, hetzij hanen of hennen aan te koopen of van anderen over te nemen, als ze niet volledig vrij zijn van besmetting door dezen mijtensoort. Een derde middel is om alle pluimvee, dat boven de drie jaren oud is, af te slachten of voor de consumptie te ver- koopen, want het zou wel kunnen ge- beuren, dat ondanks de behoorlijke ver- zorging en reinheid, zich toch van bui- maar kokette bedegangsters aan te gapen. Dat alles was voor Walter, een nauw- lettend opmerker van den beginne af aan, geen geheim meer, en Felicitas wiU niet hoezeer zij daarbij zijne aandacht getrokken had. De schoone, fiere Feli- citas had van het eerste oogenblik zijn belangstelling opgewekt, — evenals een interressant raadsel. Niets had hem meer bevallen, dan het edele strevan van haar jeugdigen geest, die zich in drukkende omstandigheden wist te schikken zonder het hoofd te buigen en bij alle bereidvaardigheid in zaken van nevenbelang, tevens een grootsche on- afhankelijkheid wist te bewaren, waarop de pijlen van fijnen spot afsplinterden en waartegen verlokkende voorbeelden van anderen machteloos bleken. (Wordt vervolgd).