Tekstweergave van GRC1934_1103A_00004

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

D E V R O U W. ; .ndering l. - filler. BeslajjQgrpuUMS EN FLUWEELTEN ich te oefeii^. BLOUSES. iiVn. De pi. leider . J'pweren aanvragenr'dieuze kleeding. iorden. Alleen voor <^n afnemen en we, lang- [e K.S.O. patror-,en I (jgn winter tegemoet 16 per 1000 patronen.'.ggj^ herfstkleeding aan deze oefenyjj' al pleit het zoele weer en wordt tralende 2on voor lichte japonnetjes en name -rmantels — het besef van den nade- Teiiden winter doet ons lets stemmigers kie zen. Of doet het misschien alleen maar de drang naar afwisseling, die ons vrouwen zoo eigen is? Tinft het ook zij — in dezen tijd van het er 13 mooie eca herfstmantel aan of. aardige praciggj^ i j,y^tmantelpa.k. V/ant het len. uy ' dit seiaoen de dracht Hierna sluit.ing. -iff, zich vroeger > dit tweedeelige Door de Middenstands^g^^j^ gewaagd Mill en St. Hubert is ^6sl°''5sluit ten langen weer een winkelweek ^e gr ook eens mee wel van 24 November tot^j^ggj-gj^ jjg^; mantel- foor ook weer de f^§tuum immers biedt vele cm medewerkir. yoordeelen. Het staat luch- Tevens ligt het ii tiggr gn vlotter dan een laas uit te noodi, j^nge mantel; er kan, bij officieel bezoek te^ afwerking van hals van Mill en St. H jjj-aag en mouwen meer fantasie aangewend wor- *ZEELAND. N j^jot least, ben vele Zeelandei rjg blouse te zien Christelijke naasteni^.j^^^ kan men door het 150 personen een D®°aggn van verschillende O. L. Vr. '/an Hande .^^gggs gn vestjes, een ernstige zieke te ^ex variatie aan- MogG hun gebed _^^gngen. En zoo zijn we weer aangeland bij de *_ Jeugdwe variatie, de afwisseling, meisjes en 3°^^ dig ons vrouwen zoo lief is St. Cornelius" is ^vaarschijnlijk der J. W. opge heeren der schepping lief zou zijn — indien ze er slechts de gelegenheid G. Y. Mom vraag naa- . , e drtiiven hangen hoog — zijn .ardoor nl?sschien een weinig zuur .. ,a, geliefde mannelijke lezers van wekelijksch modepraatje? Of is het u ®®''erkelijk ernst, dat ge liefst maandenlang ® een en hetzelfde donkerblauwe, grijze of '^iwarte pak ioopt? Twee soorten. tailleurcostuums deelen in on®e gunst, die met het korte jasje, dat ^ even over de heupen valt en die met den '•^kwart langen mantel, dien we ook dezen .^eds droegen. Alleen zijn de stoffen 'r en wolliger, valt de sluiting hoo- .;^i^|^ials zeer dikwijls met bont bf'men- kleinigheden wor- ^jK. Been gein+°]pakjes gedragen. -dstrijd Ado 1 P kleine uitneembare eld werd, had zooals men hier zegt. "htsachter spee^'-°'^e bezit er een heele col- o^breken Hij is zijn zoo klein, dat men "'k Ziekenhuis'U kunnen noemen. Men r erd alwaar he®'^ hals eh sluit ze van voren [ slachtoffer jeu^n knoop, of een sierspeld. r kracht voor het toc.en jabots en golven vailene ten zeerste ,de beide revers van het over 3 weken hier ti^t deze befjes van de- rine eeseven zal wordfntelpak, van zijde of -it, van gladharig bont, *- Vrijdag j.l. slSJz. astrakan, geschoren Dolitiediploma met el enz. En ook van flu- R K Politiebond St.tardige halsvulling, het- onzen geachten gerheel nieuws is. Ter ope- hgA- Hendrlk t«n W-'stseizoen kunt ge b.v. bs^ Geslaagde enen bruin wollen mantel- Dat A. G. ten caracul dragen. Alleen alhier, gelukkig is de rok zal u misschien minder goed beval ien. Want de moderne rok is heel nauw en smal en men verkrijgt de noodige bewe gingsvrijheid door splitten van 10 a 15 c.M lengte of door enkele plooien onder in den rok die zich echter zeer weinig openen. Het derde onmisbare deel van het man- telpak is de blouse. Bijna zonder uitzonde- ring vinden we de blouse een prettige dracht. Ze maakt het ons mogelijk, zonder hooge uitgaven in onze dagelijksche kleeding een beetje afwisseling te brengen. Vele blouses vertoonen voorloopig nog de korte of halflange mouw. Practische blouses zijn van waschbare zijde, jersey en crepe; meer gekleede exemplaren van lame, tafzij, ge- ribde zij, en voor het overgroote deel van fluweel. De meeste blouses zijn hoog ge sloten aan den hals en de aangewezen gar neering is de knoop. Zoowel door de kleur, de vorm als de manier waarop men ze aan brengt, kan men meit knoopen alleraardig- ste versieringen maken. WILHELMINE. LANDBOUWKRONIEK. potje uit een laboratorium. Dat zei de prac- tijk, want vaak zag men een prachtwerking van dit slakkenmeel als het volgens de wetenschap niet of niet voldoende kon wer- ken. In den laatsten tijd bleek het aan de voortschrijnende wetenschap, dat in den gewonen bouwgrond, ook in zuiver water, het slakkenmeel wel oplost. Dit is geen slag in het aangezicht der wetenschap. Dat het „waarom" in dezen ook door de wetenschap gevonden is, is een bewijs, dat die wetenschap, of liever de serieuze be- oefenaars er van, ook weten dat er immer van de practijk wat te leeren is, waarom ze bleven onderzoeken. De practijk leerde nu eenmaal, dat natuurlijk fosfaat meer Tho- masslakkenmeel gemakkelijk in den bodem tot werking kwam, zoo, dat de planten er wat aan hadden. En, die voortgaande on- derzoekingen wezen b.v. aan dat de vrije kalk uit dit slakkenmeel in het reageer- buisje van den geleerde de oplossing van het fosforzuur belet, doch dat ze dit in den grond niet doet, omdat die vrije kalk daar aan andere stoffen zich hecht. Theorie en practijk loopen wel eens uit- een, doch vinden elkaar ook steeds weer terug. En de goede oplossingen moet je naar Tante Chrisje sturen, en dan ga ik onder jullie mooie prijzen verloten. Fijn, he! Nu goed de volgende week opletten. En nu nog wat voor deze week. Jullie weet, dat we nu in de maand November zijn; en dat we dan goed moeten bidden voor de arme zieltjes in 't vage- vuur. Misschien hebben jullie wel een broertje of zusje dood, dat ouder was dan 7 jaar, en dat nog in 't vagevuur lijdt, en dat toch zoo graag in den Hemel met Onze Lieve Heertje en de Engeltjes wou gaan spelen. Maar 't moet n.u hog in 't vaigevuur bran den, omdat 't op aarde wel eens ongehoor zaam is geweest aan Vader of Moeder, of dat Hij jullie bijzonder zal zegenen en eens, later, met 't Kindje Jezus zal vereenigen. Dag, beste Neefjes en Nichtjes, tot Vrij dag. Dan gaan we zoeken, zoeken en raden, passen en meten, om een goede oplossing. Dag, veel groetjes van Tante Chrisje. GEMENGDE BERICHTEN. Op zoek naar 4 tnilHoen pond sterling. VOOR ONZE KINDEREN. Beste Neefjes eri Nichtjes. Tante Chrisje had jullie immers beloofd, dat ze vandaag iets extra fijns voor jullie zou vertellen. En nu zijn jullie zeker erg nieuwsgierig. Nu luister dan, hQ»r! De vol gende week, dan beginnen wij met een groote prijsvraag. Je weet toch wel, wat dat is, he? Jullie moet dan goed raden, want't is een beetje moeilijk. Gedurende een jaar is Harry Gordo- naal bezig naar een schat van 4 milli- oen pond sterling te graven, welke, aan de duster of den Broeder of de Juf-1 naar hij beweert, te Houston in Amerika frouw. Of omdat't wel eens heeft zitten|door Spaansche pioniers moet zijn be- praten in de kerk inplaats van te bidden. Nu moeten jullie voor dat broertje of I zusje eens goed bidden, dat 't gauw naar] den Hemel mag gaan. En misschien — en dat is nog erger — j is Vader gestorven, of wat 't allerergste is, Moeder is dood gegaan. Mijn beste Neefjes en Nichtjes, bidden jullie dan eens heel, heel extra voor Vader of Moeder, dat ze ] graven. Een oude kaart die uit 1744 dateert, is hierbij zijn eenige aanwijzing. Hij vond deze kaart bij het sloopen van een oud gebouw in de omgeving. Volgens de aanwijzingen moeten groote hoeveelheden goud in kelders onder de St. Antonio rivier begraven zijn. Gordonaal is al een jaar bezig met toch spoedig uit't Vagevuur verlost worden j twee werklieden en een waterpomp en en naar den Hemel mogen, gaan Of is er in de familie'misschien heelemaal niemand gestorven, dan moet je deze maand maar eens goed bidden voor een arm zieltje in 't vagevuur, waar niemand zich om be- kommert, en al zoo lang op een gebedje wacht. Er zijn ook nog vaak zieltjes, die nog maar een klein gebedje noodig hebben, om naar den Hemel te gaan; dan kun je ook npg eens bidden, voor dat zieltje, dat dichtst bij haar redding is. En, o, de zieltjes, die jullie uit't vagevuur redden, zijn jullie toch zoo dankbaar. Die vragen aan 't Lieve Heertje in den Hemel, VOORTSCHRIJDENDE WETENSCHAP. Theorie en praktijk. De landbouwwetenschap is een zeer be- langrijke wetenschap. Wel wat laat tot ontwikkeling gekomen en ook lang door ve- len, die de practijk beoefenden, een beetje meesmuilend behandeld, maar toch jheeft de practijk van den landbouw heel veel aan de wetenschap van den landbouw te dan- ken. Zonder haar was de landbouw er nog veel slechter aan toe geweest dan ze nu is. Maar daarom kan men niet halsstarrig blijven vasthouden aan wat op een bepaald mo ment de wetenschap als hoogste wij,sheid verkondigt. „Wat heden de wijzen als wijs- heid verkonden", zong eens de Genestet, straks komt een wijzer die 't wegrede- neert". Nergens meer dan bij de Natuur- wetenschap, zooals de landbouwwetenschap is, wordt dit woord bewaarheid. Daar hebt ge b.v. de leer, dat voor het tot * beschikking komen van de plantenwortels | van het benoodigde fosforzuur, dat met i Thomasslakkenmeel gegeven wordt, een of! ander zuur noodig is, om dit fosforzuur tot oplossing te brengen. Dat bleek voldoende uit de proeven, die men in de laboratoria nam in retorten, flesschen, potten en buisjes. Maar de bodem, de cultuurbodem, is heel wat anders dan een retort, een flesch of een hieruit, dat zijn ou nuee van het gezek aitmaakt met stan^£|{3.K/^py0|J)|£||| X'DrSie'feBDE ST AD GRAVE. ef S "nil." geschiedkun- 9t standplaats Caife schets door =LANGENBOOM. Doce'^''roeder-Kapucijn. neelclub „De Eendracl alhier in de zaal van die toen Nijmegen op Zondag 11 Nov. eijks bericht ontvan- worden gegeven. ntruimd, of hij zond Het programma vean en een trompetter dramatiscVie stuk op te eischen. Wa- dfTj ven en tevens eeg^ ^g^ prins van overval", in 3 ^^^drij moest na de half vijf. !pen, die te Reek door * , Qg \iitslag vai.^an, De Joyeuse en Du concours, gehouden esabeld, verstrooid en dracht" gevestigd bifle vesting overgeven mans, is als volgt iieide naar Den Bosch Corpsen. ( pr. Oefening ^gte naast Maastricht on steun 88. gssen van den vereenigden i pr. Geen Qg°pi nnen doorstaan viel bijna zon- tie pr Voc'-Stoot i" vijands handen. Kampioen: wn hadden in Grave al de Personeel. 1. H. V. d. Jonsiderabile Garnizoen, zegt .... P- v.3r, quiteerde in dier voege een ?. H. V die niet minder considerabel was 42 W i konde seggen de eenigste naast c 'm !ht te sijn onder alle de fortressen „ vereenigden staat, die sonder sebrek was. Want sy is gelegen aan zeer drtiK. oe^ laagen land, dat aan behaalde punte j^jjgj. v;,ater kan gezet wor- Een dankwoOfokken met zes zware bol- aan de club „Df3lijnen, vier hoornwerken B. Arts, hoofdon diepe grachten, welke rip7e de oriizen opgehaalt en met storm deze ae prijzeu waren, behalve ■ ".t maar omtrent de helft en met stormpaalen •/alien sag men 52 stukken uytgenomen 4 a 5 van e^mder dewelke 2 stukken *HUISSET enorme bel; de feestverg* nenbond St. het groote ,nden schietens; 8 tot 24 'ipn 7P] q tiC 12 ponden; 6 tot 8 pond' trschr^^': 5 4 pond; 5 tot 3 pond ,terscne 3 ^ ezig. i.nqueerden geene koegels van al adviseur .aiibre noch kruyt also daarvan heeren P;t ponden met 70 duysent ponden Deursen oegels, 15 hondert handgranaten Gooyaart vivres en alderhande slag van woordingitrumenten in 't magazijn in ^ pvas, sodat men daarin niet vont ocKeii-.^j,^^^ als eenige affuyten, waartoe -"n den jn Iste loeg v'aardig lagen." kerken in bezit, de groote kerk zoowel als de kloosterkapel, de gebouwen evenals de goederen. Nu had zich juist daags voor de overgave der vesting een deputatie bege- ven naar het leger van Turenne om onder andere voorwaarden zoo mogelijk ook deze te bedingen. „Dat de religie sal blyven vry ende liber aan beyde syden, ende die van de gerefor- meerde religie In possessie van de groote kercke met de rente van dien." ^) In den vroegeh morgen van den 15en Juli kwamen de gecommitteerden uit het leger terug. In de raadsvergadering ten stadhuize brachten zij ter kennis, dat men, wat art. Ill betrof het volgend verdrag met den maarschalk had aangegaan; Que chacun des ditz habitans aura I'exercice libre de la religion, qu'il pro- fesse." -) leder inwoner van Grave zou dus vrijelijk zijn godsdienst mogen uitoefenen. Uit de artikelen der kapitulatie blijkt echter duidelijk, dat de magistraat van Grave zich eenigszins te leur gesteld vond in zijne verwachting, aangaande het aan nemen van het verdrag, dat door denzelven was ontworpen, vooral daar deze kapitu latie den katholieken betere uitzichten opende. ?) Zoodra Grave onder de gehoorzaamheid van. den Franschen koning was gekomen, begon men terstond in het stedelijk be- stuur eenige veranderingen te brengen Volgens het verdrag eerbiedigde de opper- bevelhebber alle bewindvoerders in hun respectieve bedieningen, ofschoon zij alien den hervormden godsdienst waren. toege daan. Eenige katholieken uit den aanzien- lijken stand verkregen thans, als vertegen- woordigers der gemeente, ook zitting in alle vergaderingen van den Magistraat, en kon den over alle zaken, in die bijeenkomsten verhandeld, hunne goed- of afkeurende stem uitbrengen. Deze waren voornamelijk de Heeren Licentiaten Verheyen, Hagens en Van der Geest, de Griffier de Haen en de Heeren Bloemers en Coebergh. Bij den omkeer van staatkundige zaken 3) Artikel III der Kapitulatie. P. drikx, t. a. p. Dl. II, biz. 49. i!) Idem biz. 53. ») Idem. biz. 53. Hen Een rechtspraak in de openlucht. Het O.M. te Den Bosch had een jaar geeischt tegen den landbouwer M. W. te Knegsel ter zake van meineed in een zaak wegens over treding der Crisiswet. De behandeling der zaak werd voortgezet in, het bosch bij Hoogeloon, waar de kommiezen zich verdekt haddeji opgesteld. Een der getuigen wordt beeedigd. —— I alle aanwijzingen van de^kaart zijn tot dusver juist gebleken. Daarom gaat hij met onvermoeiden ijver verder. Eenigen tijd geleden heeft hij op een andere Iplek in de omgeving 5000 pd. sterling [in gouden munten opgegraven. Reuzen in Canada, Menschelijke skeletten van meer dan 2 meter lengte werden in een oer-oud Indianengraf aan den oever van het Eriemeer in Canada gevonden. Zij wa ren met wapenen en al bijgezet, wapens die niet veel van de pijlen en bogen van hun latere nakomelingen verschil- den. De Schedelvormen kunnen intus- schen ook van andere rassen stammen en de hooge smalle vorm duidt misschien op Noorsch bloed. De oerbevolking van Amerika is een van de grootste raadsiels in de geschiedenis der mensch- heid, en kon tot nog toe alleen door theorieen opgelost worden. De volks- verhuizing uit Azie kan onmogelijk het zwarte ras zoo geschapen hebben, er moeten ook volksverhuizingen uit het Oosten — mogelijkerwijze over Groen- land — hebben plaats gehad. Neemt men echter de mogelijkheid van een verzonken werelddeel in den Atlantischen Oceaan aan, dan zijn er natuurlijk tal- looze, oncontroleerbare theorieen. ISneeuw bewaren voor de irrigatie van akkers. Men heeft te Moskou het denkbeeld opgevat, om de des winters vallende sneeuw te bewaren en voor irrigatie- doeleinden te gebruiken in tijden van droogte, aangezien ook dit jaar weer groote schade is toegebracht aan den oogst wegens gebrek aan water. Door middel van vijvers, dammen en kanalen wil men de sneeuw bewaren en wanneer zij in het voorjaar smelt, het water gebruiken om de akkers te bevloeien. Inmiddels werkt te Moskou een spe-j ciaal instituut aan de plannen om kunstmatig regen te verwekken. voegde zich nog een andere, die den Ma gistraat aanleiding gaf tot bittere klach- ten.') De katholieken toch hadden weer hun wettig eigendom, de St. Elisabeth's Kerk, in bezit genomen, en weigerden den protestanten voortaan de hunnen in de kerk en op het kerkhof te begraven; eenige maanden later gunde men den andersden- kehden de kapel in het gasthuis tot het houden hunner godsdienstoefening en den tuin aan het gasthuis behoorende tot een begraafplaats. Vele pogingen stelde het stedelijk be- stuur in het werk om door het gezag van den hertog De Turenne in hun vermeend recht hersteld te worden, doch vruchteloos. Het bleek echter weldra, dat men geen verdere pogingen aanwendde om zijn ver- langen te bevredigen: althans de katholie ken bleven in het gerust bezit hunner oude rechten. Ook het bestuur van het Gasthuis ging in de hahden der katholieken over, daar de licentiaat, de heer Verheijen, tot provisor van het gesticht werd benoemd. Hoewel de stad in's vijands handen viel, herkregen de katholieken voile vrijheid in de uitoefening hunner godsdienst. Alvorens echter de Elisabeth's Kerk weer door hen in gebruik kon worden genomen, moest zij door de geestelijke overheid eerst gereconcilieerd wezen. Intusschen sloeg men, kort na de in- neming, op de groote markt een altaar op om daar voor 't eerst na zooveel jaren, in t openbaar de H. Geheimen te vieren. De hoogeerw. p. Provinciaal der Kapucijnen, Joannes van Landen, was juist in die dagen te Velp om er de kanonieke kloostervisitatie te houden. Met assistentie der Graafsche missionarissen droeg de provinciaal op Grave's groote Markt op luistervolle wijze het H. Misoffer op, terwijl de muziek der militairen de grootsche plechtigheid op- luisterde. -') Kort daarna arriveert in de stad Zijne Eminentie Kardinaal de Bouillon, om de kerk, wier altaren hersteld waren, opnieuw in te wij den. De grijze St. Elisabeth prijkte weer in schitterende feestdosch, maar slechts voor korten tijd zou zij een straal van haren ouden luister verspreiden. Tot kerkmeesters werden aangesteld; de heer Johan Coebergh 0 en de licentiaat Van der Geest. Op hun verzoek moesten aan het nieuw kerkbestuur de registers van inkomsten ter hand worden gesteld door den gewezen kerkmeester Wichman, sche pen der stad. ^ Ook werd een koster aangesteld met name: Christophorus Wijgerdonck. Veertig lange jaren hadden de Kapu cijnen onder de grootste moeilijkheden Grave's katholieken in nood en dood bijge- staan. Dan weer werd hun pastoor binnen de veste toegelaten, dan weer werd hem de toegang ontzegd. Nu rust eindelijk de godsdienstvrede over de stad. Nu wenschten de paters dan, ook naar de eenzaamheid des kloosters te Velp terug te keeren. , Door gebed zouden ze hun dierbaar Grave blijven steunen. In de hoop derhalve dat de vrede voor de katholieken duurzaam zou wezen, ver- zochten de Kapucijnen-missionarissen aan de kerkelijke overheid hun pastoreelen dienst aan de seculiere geestelijkheid over te dragen. Dan mochten zij wederom naar de eenzaamheid des kloosters terug, terwijl dezelfde geestelijkheid die voor de vervol- ging Grave verzorgde, wederom de stad kon bedier:.en nu de uitoefening van den gods dienst voile vrijheid werd gelaten. De geestelijke overheid nam het verzoek^ der paters gunstig aan. Echter wilde zij het niet terstond ten uit- voer brengen, zoodat de Kapucijnen voor- eerst nog de zielzorg over het nu „vrlje Grave" zouden uitoefenen. De missionarissen woonden binnen de muren van Grave en hadden hun pastorie Maarschalk derde artikel t) Deze waren ongegrond, vermits de door den Magistraat ontworpen artikelen van verdrag niet door den waren aangenomen, en het der capitulatie, met gezegden Maarschalk aangegaan, het behoud der voormalige catholijke kerk aan de Hervormden geens- zins waarborgde. P. Hendriks, t. a. p. biz. 57. 2) Prov. archief. 1) De heer Johan Coebergh behoorde tot het deftig Graafsch geslacht van dien naam. In 1666 werd Tulgentia Coebergh als Beg'ijn geprofest, (zie Volks-Alm. t. a. p. biz. 207, 219) terv/ijl in 1676 pater Tiburtius zijne belofte in onze orde uitsprak. Zijne ouders heeten Coebergh-Blommarts. De vader van P. Tiburtius oefende de geneeskunde uit en was ook doktor van ons Velps' klooster. (Prov. Archief.) in de Begijhenstraat, welke hun tot verblijf gegeven was') De Gravenaars zouden dan hunne paters zien vertrekken, die onder hen veertig jaren lang den last van den dag hadden gedragen. Wel zouden zij niet verre van hen blijven wonen, maar ook dit kon hunne liefde en dankbaarheid jegens hunne zielzorgers niet bevredigen^ Daarom wenschten zij de Kapucijnen In hun midden te behouden, wanneer de secu- lieren geestelijken wederom met de herder- lijke bediening zou worden belast. Nu gaf de geheele stad Grave de grootste blijken van genegenheid en dank jegens de Kapucijnen, die het Geloof onder de burgers mede bewaard hadden: zij wilde een klooster voor de paters binnen de stad. De dekenen van de verschillende Broeder- schappen en Ambachten, zoowel als andere voorname burgers der gemeente gaven daartoe „gerne" hunne vereischte toestem- ming, zooals uit het volgende stiik blijkt 2) Alsoo de Eerweerdighe paters Capuciheii de catholijcke Borgers dezer stadt Grave seer veele jaren te weten omtrent veertig jaren soo wel bij nacht als bij daege seer getrouwelijck hebben gheassisteert de zelve in alle haere sieckte. ende in uyttersten noot vi,siteerende, troostende ende de heilige Sacramenten administreerende: soo ist dat wij onderschreven deeckenen vande Broe- derschappen, en de vande Ambacgten, mits- gaeders andere catholijcke Borgers deser voorn. stadt gerne cousenteren ende toe- staen, dat de selve Eerweerdighe paters Capucinen binnen dese stadt haere resi- dentie nemen, een convent met gelegent- heijt bouwen, en de met die tot nocg toe ge- daene diensten continueren, besonderlijck alsoo wij verstaen dat de selve paters tot de bouwinge van een convent het conincklijck woord alreede geobtineert hebben. In waeren nirconden hebben wij desen acte vrijwillig- lijck medegedeijlt. Actum GraTe den 17 Augusti A» 1672. I) Prov. archief. =) Wij nemen hier de oorkonde met de onderteekeningen in haar geheel op, wijl zith daardoor tevens een ongezochte gele genheid aanbiedt een overzicht van de broederschappen en gilden te krijgen, welke destijds in Grave bestonden. (Wordt vervolgd.)