Tekstweergave van UDC1926_0101_00009

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
:ca: DANKBETUIGING, BijI het versohijinen van dit mim- mier van De Graafschei Courant, bieituigen wij onizen opreohten' danik aan alle medewerkers, d!ie zoo be- reidiwil'liig warem eem bijdiriage te Qinzer besohikking te stellen, Wij stellen die bereiidlwiilHglheid' zeer op prijs, oimdlat ihelt voor ons een biewijis is van die! groote sympathie, die ons bilad omderVindien mag, Het is voor ons een nieuwe aanmoe- diging om op den ingeslagen we:g voort te gaan, steeds trachtende ons bliad op booiger peil te brengen, Oiofc hleit tejobnisch persoMeie'l, dat •steeds zijti beste krachten wijdt aan bet gereedkomen van onss Blad, onzem hartelijken dank,, UITGEVERS EN REDACTIE VAN DE GRAAFSCHE COURANT. I DE KRANT. DE GRAAFSCHE COURANT EN DE LANDBOUW, 't Zijn vijf-en-zeventig- jaar. Wien on- zer hieugt nog de dag der oprichting van de Graafscbe Courant? Niemand! Maar die dag bleef geboekt in de geschiedfenis van Grave als een treffende gebeurtenis voor stad en omstreken. Want een goed geredigeerd blad is een weldaad, een zegen voor de streek waar het ver- schijnt. En de Graafsphe Courant werd steeds goed geredigeerd tot op den dag van heden. Wie kan en d'urft zulks ont- kennen, Hij was en is nog altijd in bon- derden gezinnen, de goede trouwe vriend, die met open arrhen wordt opgewacht. Voor ons landbouwers, beeft en bad de Graafscbe Courant steeds eene bij- zondere beteekenis. Veel, zeer veel beb- ben de elkaar opvolgende redacties voor de bceren gedaan, Wie der ouden van dagen herinnert zicb niet den geweldi- gen watersnood, toen bonderiien gezin ­ nen van buiten bescberming zochten en vonden binnen de gastvrije wallen van Grave, toen honderden stuks vee gehuis- vest werden op de zolders der Ham- poort, in scburen en stallen? Wie is ver- geten, hoe de Graafscbe Courant aan- stonds eene insobrijving opende om het schrijnende leed van duizendeni te ver- zachten, Waar blieef de redactie van de Graaf ­ scbe Courant ooit in gebreke? Wat een strijd is er gestreden om de Beersiche Maas te keeren, die telken jare terugkeerende ramp voor bonderden boeren. Twee eeuwen beeft die strijd ge- duurd, Eindelijk werd de zege bevoch- ten en een eerlijke vrede geieekend. In dien strijd hebben de redacties der Graaf scbe Courant steeds trouw op haar post gestaan. ,,Strijden en overwinnen" was steeds hare leus. Zij legden bezoeken af bij Minister, Kamerleden en Provinciale Grootbeden terwijl de kolommen in haar blad gedurende bijna 75 jaren openston- den om bet goed recht dier boeren te verdedigen. Wat beeft de redactie al niet gedaan om bet Boerenbondslevens te bevorde- ren; boe vond de Z.Eerw, Pater G, v, d, Elzen, bij vinnige aanvallen anderzijds, trouwe bulp bij die Graafscbe Courant, Wat jubelde deze medle bij het 25-jarig bestaan van den machtigen Noord-Bra- bantsch Christelijken Boerenbond, Nog zie ik voor mijn oog den geweldigen op- tocht voorbijtrekken door de straten van 's-Herto'g|enbosch om feest te vieren, om huldie te brengen mede aan den eenvou- digen, nederigen kloosterpriester der ab- dij van Berne, opricbter van den Bond, En bijna andierbalf uur stond ik daar en ook die tegenwoordige redactie der Graaf sdbe Courant om dien juicbenden jubel- stoet te zien passeeren, Eni immier, jaren lang, sinds gebroken Werd met de verouderde landbouwtecb- niek en de nieuwe haar blijde intrede deed in N.-Brabant, stonden de kolom ­ men van de Graafscbe Courant steed's open o'm de oprechte boerenvriendten ge- legenheid te geven de in vele opzicbten nog achterlijke boeren vooruit te helpen en rijkdom te brengen waar vroeger ar- moede, soms bittere armoede geleden wierd. En zoo zal de Graafscbe Courant der firma Gebr, Verbaak blijven voortgaan alis een trouwe vriend der boeren in- en om Grave van Oss tot Boixmeer, van Uden tot Nijmegen, In gcen enkele boerenhofstede of keu- teriji ro,ag de Graafsche Courant meer ontbreken en elke trouwe lezer trachte van nu af bij' vrienden en bekend'en nieu ­ we trouwe lezers aan te werven, Dat het de Graafscbe Courant immer voorspoedig moge gaan, wenscbt u van ba.rte toe, uw LANDBOUWKUNDIG MEDEWERKER, Bij de intrede van de vijf-en-zeventig- ste jaargang van ons blad meenen wij, dat het onzen talrijke Itezers welkom meet wezen, eens : ets te vernemen van ons bedrijf, speciaali ons courant-bedrijf, en willen wij trachten een zoo duidelijk mogelijk overzicht te geven voorname- lijk van het teichnisch gedeelte, > Eerst wat over bet redactiomeele werk, De uitgever beeft met zoo verisehillen- de wenscbetn- en verlangens zijner lezers rekening te houden, ook wat betreft den inboud der bericbtgeving, dat die lezer er van overtuigd zij, dat wanneer bij zicti mogellijk afvraagt, hoe komt de krant er bij om dit oi dlat berichtje op te nemen, er tallooze anderen zijn, die in die be- richten vinden wat zij zoeken. Hoe gaat dat? De Courant beeft een uitgebreid correspondenten-Jegertje, in alle ge- meenten en gebucbten dier streiek waar zij verscbijnt en zelfs in vele gemieenten daar!bui,ten, Zij is aangesloten bij een persbureau en beeft voor verschillende rubrieken vaste medewerkers, Al die correspondenten, enz, (zoo losse als vaste] zijn die buizen, waarlangs nieuwsberichten en oorrespondenties oin- ze icourant toevloeien, Deze steeds over- vloedig gevende bronnen stellen bun be- richten en oorrespondientien op papier, en komen op het Bureau binnen. Van de activiteit dier coirrespondenten is de kiant afbankelijk; niet minder van bet accuraat en snel werken der openbare diensten als post-, telefoon en telegraaf. Op bet redactiebureau; worden al die beiicbten en correspondentien in ont- vangst genomen, waar noodig inlicbtin- gen ingewonnen, enz, en zoodoendie de inboud van de krant samengestelid, De Redactie is de schakel tusscben medle- werkers en correspondtenten eenerzijds en lezers anderzijds, Welk een werk dit is voor de Redaictie, bet is onnoodig on ­ zen lezers dit uiteen te zetten, Om u een goed beeld te geven van den grcei van ons bedlrijf, zouden wij u 't best kunnen uitnoodigen eens een kijkje te komen nemen in ons arcbief. Want van bet eerste jaar'af, is iedere jaargang netjes in boekvorm aanwezig. Doe . bet lechter maar niet, want ge kwaamt niet uitgelezen over al die za- ken welke zijn gekomen en gegaan. . . . Al die ,,Burgerlijke Standen". . . .! Da ­ mes.. . . ge bracht er maanden aan zoek! vakterm te gebruiken), wat in zuiver Hollandscb wil zeggen: op haar plaats gebracht, Dat gaat nu ietwat amders, (Wij laten hierover even de vakman zelf aan het woord). Zooals bierboven reeds gezegd eischte vroeger bet zetten van een krant een massa arbeid, Zette een vlugge handzet- ter onigeveer 1500 letters per uur en ver- tellen we u dat de eerste 3 bladzijden van een ,,Graafsche Courant" meer dlan 70,000 letters bevatten, dan kunt u zelf nagaan wat een werk dit thans zou we ­ zen, Daarvoor is in de plaats gekomen een z- tmacbine (waarvan hierbij die afbeel- ding) die een 6 a 7000 letters per uur produiceert, Dit is niet alleen een bespa- ring aan arbeidskracht, doch ook kan bet nieuws hierdoor ,,nieuwer" zijn, omdat in die laatste uren voor bet verschijnen nog veel gezet kan worden, De bewerkinig van de machine is als volgt: Door bet tikken op een toetsenbord verkrijgt men uit bet magazijn (het scbuin-vlakke bovenistuk op de afbeel- ding) een z,g,n), matrijs, dat is een ko- peren plaatje waarin ia diepdruk een letter staat, Deze matrijien vormen zich door de geregelde bewerking van ge- noemd toetsenbord, tot woorden en zoo tot legels. Is zoo'n regel vol, dan gaan deze matrijzen tusscben: rails naar het tweede gedeelte der mlacbine waar er een afgietsel van gemaakt wordt, Voor dat doel is aan de machine een pot met metaal, hetwelk door gasverwar- ming vloeibaar wordt gehouden, De regel matrijzen komt voor een giet- vorm, welke hermetisch ertegen aan- sluit; in de pot gaat een pomp naar be- neden welke bet metaal in den gietvorm tot tegen de matrijzen spuit, hetwelk di ­ rect hard is, zoodat dan een regel met opliggende letterbeelden verkregen is, De regel wordt zuiver op boogte en dikte gesneden en is gereed, De matrijzen moeten nu echter weer terug naar bet magazijn, 'Ze worden tot dat doel door een arm gegrepen, die ze brengt naar het distributie-apparaat (te ­ rug leggier), Dit is een vernuftige vinding, Itder der 91 verschillende letters beeft in een uitsnijding in V-vorm aan beide zij den een verschillendie combinatie uit 7 tanden, (Zooals b,v, in een bankgebouw de safe-loketten ook alien verschillende sleutels" in denze'.fden vorm hebben.) Geen der letters is dus geliik. Zij loopen nu tusscben transportrollen langs een Mniaal in tegeagestelden vorm, Bereikt een letter zijn plaats boven bet magazijn dan vindt bij aan die liiiiaal geen hou- vast meer en valt op z'n plaats. DE ZET-MACHINE. Thans komen wij aan het techniscb ge ­ deelte, Wij zulllen u niet vermoeien met in bijzonderheden te vertellen van de primitieve middelen, waarmedle de krant in vroeger jaren in elkaar werd ,,ge- prutst", Wat 'weet u van houten schenen en onzuiver opvulmateriaal? Eerst wan ­ neer ge in deze dagen een blik zoudt werpen op de courant uit vroeger tijd en zoudt zien, dat als bijvoegsel diende een kwart vieillietje papier aan eene zijde be- drukt, dan eerst zoudt ge beseffen, hoe- veel moeilijker bet zetters- en drukkers- vak was uit te oefenen, dan nu met alle moderne bulpmiddelen. Letter voor letter moest bij elkaar wor ­ den geraapt, Weet ge wat dat zeggen wil? Als u die woorden ,,Grave Vooruit" leest, is de arm van den lietterzetter daar voor 12 maal been en weer geweest om G-r-a-v-e-v-o-o-r-u-i-t bij elkaar te ra- pen uit de letterkast en in den zethaak te plaatsen, totdat zoo de courant woord voor woord, regel voor regel, en kolom voor kolom was bij een gezet, Waar zou het in deze dagen been moeten, als er geen machines waren, die dat vier en vijfmaal zoo snel deden? Vergeet niet, dat na bet dirukken ook letter voor letter weer moest ,,gedistribueerd" (om een Zoo berbaalt zicb bun kringlaop dioor de machine en ze woiden dagelijks d'ui- zenden malen gebruikt, Een voordeel van dit zetsel is nog dat na het afdrukken dieze letters niet terug- gelegd beboeven te wooden, D'e regels worden omgesmolten tot blokken om door de machine weer tot nieuwe regels verwerkt te worden, K, Ook bet drukken van de courant is vooral gedurende de laatste jaren gemo- derniseerd. Werd voor 1910 nog gedirukt op een oud type Julien-pers, met ,,le- vende gangmaking", n.m. eenige draaiers die de pers in beweging brachten door aan een vliegwiel van een manshoogte te draaien, in Oct. 1910 werd de eerste gas- motor geplaatst, zoodat het drukken al iets vlugger ging en wij in ctaat waren 1000 couranten klaar te maken in ruim 2 uur, wat ongeveer het dubbele was van vocrheen met handkracbt. Toen onze stad werd aangesloten aan het Prov. Electriciteits-bedrijf, beboorde die ,,Graafscbt Courant" bij dfe eersten, die deze moderne bedrijfskfacht lieten installeeren en moest onze ,,stamper" (de bijnaam van onzen gas-motor) plaats maken voor eenige electro-mo tor en. De oplaag onzer Courant blleef intus- schiein steieds stijlgen, terwijl de adver- tenties voioirtduirend toenamen, zoodat er middeiliein moesten worden beraamd om op tijid klaar te komen, en tocb de laatste berichten en inglekomein adver- tentien te kunnien opnemen. Eindelijk April 1924 werd ook deze kwestie opgelost, door aankoop eener groote machine, die 4 pagina's van dte krant tegelijk kan bevatten en waardoor wij in staat zijn ruim 1400 couranten per uur geheel gereed voor de expeditie af te leveren. Hierondeir volgt een afbeel- ding dezer pers met bijbeboorend integ- apparaat, Het bianco papier wordt boven op de machine gelegd en bet vernuftig gecon- strueerde apparaat brengt bet op de pers waarvan bet gedrukt en gesneden op die uitlegtafel wordt neergeiegd. Van bier verhuizen de couranten naar de vouwmachinie, waarna bet blad, auto- matiisoh gevouwen, de drukkerij wordt uitgebracbt naar het expeditie-lokaal om te bandeeren en vervolgens per post te bezorgen. Deze vouwmachine kan 2000 stulks per uur afleveren, gievouwen ziooais onize lezers de . courant ontvani- gien. Belangstellende lezers, die dieze ma chines eenis in werking willen zien, kun ­ nen ziich gerust aan onze drukkerij aan- meldian. Bij voorkeur DinsdiagS- en Vrij- dagsmiddags van 3 tot 6 uur. Al die veranderingen vorderden meer plaatsruimte en zoo besloten wij in 1925 na heel) wat gesukkel, over te gaan tot den aanbouw van een afzonderlijke zet terij. Zoo is ons bedrijf langzamerhand ge- worden tot wat bet thans is; een modern ingerichte drukkerij, welke alle voorko- mende werken zoo snel en zoo netjes mogelijk kan afleveren, Wij bopen onder begunstiging van on ­ ze clientele, abonne's en adverteerders ons bedrijf te vervolmaken en met ons blad te blijven bevorderen het godsdien- stig en leiconomisch belang van ons ge^ west, Tb. V. papier te zetten, waarvoor deze gelegen- heid zicb bij uitstek leent, Het is immers heel natuurlijk dat dat- gene waaraan men een groot deel van zijn krachten wijdt, wiat bet leeuwen- deel van den arbeidstijd vordert, iets meer voor ons geworden is dan een dood stuk werk, waaraan men als machinaal zijn arbeid verricht, Al is dat werk voor ons dan niet het ideale, al komt daarin nu eenmaal niet het kunstgevoel tot uiting, wat in alle >eoefenaren van ons vak in meerdere of mindere mate leeft, tocb wordt ,,on:s" blad door ons met andere oogen beke- ken als door bet gros der lezers. En al is de inboud meerendeels reeds voor let verschijnen ons bekend, toch kijken wij, na afloop van den arbeidstijd, nog gaarne bet blad eens door. Wat slecbts vluchtig onder bet werk tot ons is door- gedrongen wordt herlezen en men vormt zich daarover een oordeel. Ook al is soms dat oordeel niet in overeenstemming met de bedoeling van dengene die het betreffende scbreef, toch doet dat aan de goede meening over ons blad niets af. Zooals ik reeds zeide, wij bekijken ons blad nu eenmaal met andere oogen dan de gewone lezer. Wij zijn er innerlijk mee saamgegroeid. Door onzen geregelden arbeid er aan is het een stuk van onszelf geworden. Nu durven wij niet beweren dat deze verbouding tusscben krant en bewerkers altijd bestaat. Wij willen zelfs niet be ­ weren dat het regel is. Daarvoor beeft men tegeinwoordig te velen die den arbeid enkel en alleen be- chouwen als middel om den kost te ver- dienen zondfer ook maar een oogenblik z'n gedlaichten booger op te ,*^tuwen. Zijn wij dan bijzonidere menscben of arbeiden wij alleen voor ons pleizier? Noch het een, noch bet ander! Die verbouding beeft bier bijzondere corzaken, Eerstens de vele dienstjaren die de meesten onzer reeds hebben, doch ook de gelegenheid tot uitwerking van eigen initiatief die ons gegevert wordt bij de uitoefening van ons beroep, wat niet wei- nig verhoogt bet ,,gevopl voor z'n werk". En niet bet minst de prettige verbou ­ ding die er bestaat tusscben firmanten en pers one el. Is dan steeds alles ,,botertJe tot den bcom"? Ook dat niet! Ideale toestanden bestaan nu eenmaal niet op dit onder- maansohe. Meeningsverscbillen komen ook bij ons tusscben firmanten en perso- neel of een derzelver leden wel eens voor doch men is dan van beide zijden steeds bezield met den goeden wil om tot een voor alien bevredigende oplos- sing te komen. En dat geelt van weers- ziiden steeds de beste waardeering, Eene waardeering die wij, ter gelegen- bieid van dit jubile, willen uiten door in dit feestnummer de firma Gebr, Ver ­ baak. Uitgevers van ,,De Graaf sche Cou ­ rant", onze hartelijk gemeende felicita- tie aan te bieden en tevens den wensch uit te spreken dat Uw en ,,on's" blad in lengte van dagen mag blijven voortbe- staan. K, Als curiositeit drukken wij hierbij af bet eerste nummer van den len Jaargang DE GRAAFSCHE COURANT EN HARE BEWERKERS, I Bij dit jubile, van zoovele zijden be- licht, past ook een; woordje van de zijde van het personeel. Wanneer men jaar en dag steeds zet wat anderen scbrijven, gevoelt men den lust wel eens ini zicb opkomen ook naar de pen te grijpen en zijn indrukken op :ii^ BIJ 'T IS FEEST ,DE GRAAFSCHE". 't Is feest biji de Graafscbe! Zoo hoor- de ik 't mi} aankondijgein door wielwil- lende vriendenhanid, Indlerdaad, wafflneer een blad bijina 75 jaar lang trouw verschenen is, wanneer daar 74 jaar langi telkenmale de zetters, drukkers en uitgevers beizdg zijin igeiwieiest de copie te verwerken tot een beboor- llijik blaid, dat nog altijd gaamie gegpepen wordt door iedere rechtgeaarde Gravie- naar en daarbuiten, ja, dain mag men met recht wel eens even feesten en een weinig uitrusten om op den afgeliegden weg terug te zien len teivetos wieer de ONZE GROOTE KRANTENPERS MET AUTOMATISCH INLEG-APPARAAT